Tag: kwantitatieve verruiming

Kamikazepiloot

Geplaatst op by 0 reacties

Een kamikazepiloot – zo noemde oud-president van De Nederlandsche Bank Nout Wellink donderdag de Europese bankpresident Mario Draghi.

Met grote oogkleppen op voert deze een beleid dat de Europese economie steeds dichter bij de volgende recessie brengt. Wellink liet geen spaan heel van de recente acties van de ECB. Het is uiterst pijnlijk voor zijn opvolger Klaas Knot en diens Duitse collega Jens Weidmann dat zij in het koor van centrale bankiers voortdurend worden overstemd door de vertegenwoordigers van de schuldenlanden.

De hoofdeconoom van de ECB is de Belg Peter Praet. Zijn land is lid van de Club van Honderd – landen die een overheidsschuld hebben die groter is dan 100% van het bbp. Griekenland (185%) behoort ertoe, evenals Italië (132%), Portugal (128%) en Spanje (101%). Frankrijk (97%) is kandidaat-lid. Deze landen vinden het beleid van de ECB fantastisch, want ze hoeven steeds minder rente over hun reuzenschulden te betalen. België, Frankrijk en Italië krijgen zelfs geld toe als ze voor twee jaar lenen.

Een centrale bank wordt geacht voor rust en stabiliteit op de financiële markten te zorgen, maar de ECB doet precies het omgekeerde. Draghi en zijn entourage zijn de belangrijkste bron van instabiliteit geworden. In januari kelderden de koersen van bankaandelen, toen duidelijk werd welke rampzalige gevolgen negatieve rentes voor de winstgevendheid van banken hadden.

Na de aankondigingen van de ECB afgelopen donderdag schoot de AEX eerst ruim 2% omhoog, om uiteindelijk met een verlies van meer dan 1% te sluiten. De euro, die eerst zwakker werd, eindigde sterker. De drugs van dealer Draghi zijn uitgewerkt.

Lees deze column van Jaap van Duijn verder op de Telegraaf (na gratis registratie)

QE en overheidsinvesteringen

Geplaatst op by 0 reacties

Sinds het begin van het jaar doet de Europese Centrale Bank (ECB) aan ‘kwantitatieve verruiming’, bekend als QE (‘quantitative easing’). Daardoor worden grote hoeveelheden geld in de economie gepompt. Iedere maand koopt de ECB voor 60 miljard euro aan staatsobligaties, en injecteert een even groot bedrag in de economie. Vandaag bedraagt de totale geïnjecteerde liquiditeit bijna 700 miljard euro.

Het lijdt geen twijfel dat deze massale liquiditeitsinjectie door de ECB een positief effect gehad heeft op de export. Het leidde tot een ontwaarding van de euro tegenover de belangrijkste valuta (dollar, pond sterling) en verhoogde de competitiviteit van de export uit de eurozone naar de rest van de wereld.

Maar het wordt steeds duidelijker dat QE alleen niet genoeg is om de economieën van de eurozone uit hun slappe groei te halen. In het tweede kwartaal van dit jaar vertraagde de groei opnieuw. Men vreest dat er slechts een matige economische groei zal zijn in de komende jaren. Ook een uitgebreidere versie van het QE-programma zal dit probleem niet oplossen.

Eigenlijk hoeft dat niemand te verbazen. Economen hebben er al langer voor gewaarschuwd dat kwantitatieve verruiming alleen niet in staat is om de economie te stimuleren wanneer de rentevoet dicht bij nul staat. De reden is dat bij zo lage rente de liquiditeit die de centrale bank voortbrengt niet gemakkelijk doorstroomt naar de reële economie. Het grootste deel ervan wordt opgepot, omdat er niet veel investeringsmogelijkheden zijn met een aantrekkelijke return. Heel wat financiële instellingen verkiezen in dergelijke omstandigheden het extra geld gecreëerd door de ECB bij te houden en er niets productiefs mee te doen. Dit is de welbekende ‘liquiditeitsvalkuil’.

Lees deze column van Paul de Grauwe verder op Ander Europa

U dacht dat de QE van de ECB al erg genoeg was?

Geplaatst op by 0 reacties

Als u dacht dat het omvangrijke QE-programma van de ECB al erg genoeg was, dan heeft de Frankfurter Algemeine Zeitung slecht nieuws voor u. De krant ontdekte op basis van een proefschrift van onderzoeker Daniel Hoffmann dat verscheidene centrale banken in de EU al jaren op enorme schaal staatsobligaties hebben ingekocht: eind 2014 stond de teller op € 720 miljard.

Dat dit nu pas naar buiten komt is het gevolg van het feit dat de betrokken centrale banken zich bediend hebben van een groot aantal schimmige boekhoudtrucs om de obligaties zoveel mogelijk uit de boeken te houden. Zo werden staatsobligaties weggeschreven onder “overig waardepapier”, maar de meest toegepaste maatregel is het wegschrijven van de aankopen onder vertrouwelijke ANFA-overeenkomsten.

Deze Agreements on Net Financial Assets zijn afspraken tussen de centrale banken en de ECB over wat een bank allemaal op zijn balans heeft aan staatspapier, maar dat niet volgens de openbare opkoopprogramma’s zoals het SMP (QE)-programma is geregeld. De Anfa-regelingen zijn pas recent aan het licht gekomen, toen bleek dat een groot deel van het Griekse schuldpapier via dergelijke regelingen verdeeld was.

Slechts enkele bankiers uit de hogere echelons van de banken hebben toegang tot de gegevens; verder vindt deze verkapte vorm van staatssteun dus volstrekt zonder democratische controle plaats.Uiteraard zijn het de landen met stagnerende economiën en grote begrotingstekorten die het enthousiast aan het opkopen geslagen zijn, met name Frankrijk en Italië.

Lees verder op 925.nl

Rutte laat ECB onze NLse pensioenen en spaargeld verkwanselen

Geplaatst op by 0 reacties

Gisteren vergaderde het bestuur van de Europese Centrale Bank (ECB) voor het laatst dit jaar. Net als talloze andere analisten, economen, journalisten et cetera, zat ik ook te luisteren naar de persconferentie na afloop. Daarbij probeer ik altijd op de kleine dingen, zoals onschuldig klinkende bijzinnen, te luisteren. Dat soort details vertellen soms heel veel. Deze week was dat ook het geval.

Ik ga het in dit stuk dus niet hebben over de besluiten van de ECB en de mogelijke gevolgen ervan. Daarover kan ik kort zijn: de banken en onze zuidelijke muntbroeders hadden alle recht een fles champagne te openen na de vergadering. De banken omdat het leenloket van de ECB waar ze onbeperkt – ONBEPERKT dus – geld mogen lenen à 0,05 procent rente tot minstens – MINSTENS – diep in 2017 voor ze open blijft. En de overheden van landen zoals Italië, Frankrijk en andere eurolanden die het maar niets vinden om te moeten hervormen omdat het opkoopprogramma van staatsobligaties door de ECB tot minstens – MINSTENS dus – maart 2017 door zal gaan én maandelijks meer dan 60 miljard euro zal kosten.

Met andere woorden, de overheden van dat soort landen hoeven zich de komende jaren geen zorgen te maken over of het ze lukt voldoende staatsobligaties te verkopen om de gapende gaten in de begroting te dichten. En wij, de gewone burgers in landen zoals Nederland, moeten daarvoor bloeden. Als u volgend jaar een brief krijgt van uw pensioenfonds waarin staat dat uw pensioen c.q. pensioenaanspraken gekort worden, denk dan aan 3 december 2015 en dit artikel en weet aan wie u dat te danken hebt: de ECB. Een angstaanjagend vooruitzicht voor de Nederlandse gepensioneerden en spaarders. En dat zijn we zo goed als allemaal. De ECB voert een monetaire oorlog tegen ons en is voorlopig aan de winnende hand (het is in mijn ogen de hoogste tijd voor een monetaire Acte van Verlatinghe, alleen zo kunnen we die oorlog winnen).

Zoals gezegd, lette ik vooral op de kleine dingen. Ik heb er twee gespot en die wilde ik u niet onthouden, ook omdat ik in alle analyses van het ECB-besluit van gisteren er geen letter over kon vinden.

Lees de gehele column van Edin Mujagic op Jalta

ECB doet er nog een schepje bovenop

Geplaatst op by 0 reacties

Mario Draghi denkt niet aan stoppen. Hij stimuleert sinds maart de Europese economie met een opkoopprogramma van €60 miljard per maand.

Een krappe week geleden stelde hij nog eens nadrukkelijk dat het economisch herstel absoluut geen reden is deze stimulans eerder te beëindigen.

Vandaag deed ECB-bestuurslid Benoît Coeuré er nog een schepje bovenop: de centrale bank zal in de komende tijd zelfs méér (staats)obligaties opkopen dan het beoogde maandelijkse bedrag. Dat zal voorlopig een einde maken aan de speculaties over een vroegtijdige stopzetting van het programma.

De reden om extra gas te geven in mei en juni is formeel een technische. De ECB wil zeker zijn dat ze maandelijks de beloofde €60 miljard haalt. En omdat de zomermaanden dunne maanden zijn op de obligatiemarkt haalt de centrale bank een deel van de aankopen naar voren.

Toch komt Coeuré’s aankondiging op een voor de ECB cruciaal moment. Niet alleen vanwege de speculaties over een beëindiging van de stimuleringsmaatregel. Ook schoten de rentes op staatsobligaties de afgelopen tijd flink omhoog. En de euro won ten opzichte van de dollar weer terrein. Stijgende rentes en een hardere euro zijn precies de tegenovergestelde effecten van wat de ECB beoogt.

Nu extra staatspapier inkopen drukt die marktbeweging weer de kop in. Na de uitlatingen van Coeuré daalden prompt de rentes weer (goed voor kredietverlening) en zakte de euro weg (goed voor de export). Op basis van een louter technisch argument is dat toch een aardige bijvangst van de ECB.

De discussie over het stimuleringspakket zal er niet door verdwijnen.

Lees deze column van Martin Visser verder op De Financiële Telegraaf

Dreigende oververhitting van Duitse economie

Geplaatst op by 0 reacties

Duitsland heeft de miljarden die de Europese Centrale Bank maandelijks in de eurozone pompt helemaal niet nodig. Sterker, het goedkope geld van de centrale bank versterkt het risico van oververhitting van de Duitse economie.

De eurozone kampt met een probleem dat vanaf het de start van de muntunie al speelt. Nationale economieën verschillen sterk en van een optimaal valutagebied dat met een eenheidsmunt beter af zou zijn, is geenszins sprake. Waar het huidige beleid van de Europese Centrale Bank (ECB) voor sommige landen voorwaarde vormt om niet failliet te gaan, dreigt voor andere landen juist oververhitting. De combinatie van een niet-optimaal valutagebied en monetair beleid dat voor alle eurolanden hetzelfde, is vormt de oorzaak van de huidige problemen. Al in aanloop naar de monetaire unie daalden de rentes in de landen aan de rand van de eurozone tot dicht bij het renteniveau in Duitsland, de grootste economie van Europa.

Zo daalde de rente in Italië van meer dan 13 procent in 1995 naar amper 4 procent in 1998. Dat was nog maar een kwart procent meer dan de Duitse rente. Deze rentedaling zorgde voor huizenbubbels in landen als Spanje en Ierland hetgeen in die landen later voor grote problemen zorgde.

Vanwaar die lage rente eerder? Dat was – opmerkelijk genoeg – vooral ingegeven door Duitsland zelf. Duitsland was eerder zelf de zieke man van Europa, kampte met hoge werkloosheid en structurele hervormingen waren hoogstnodig. Een lage rente kwam Duitsland daarbij goed van pas.

De situatie nu: momenteel zien we dat de eurozone juist geconfronteerd wordt met de omgekeerde variant van hetzelfde probleem. Duitsland heeft haar concurrentiekracht fors verbeterd, haar overheidsfinanciën op orde en de Duitse economie groeit al jaren harder dan de rest van de eurozone. De Duitse economie is sterk en veerkrachtig. De werkloosheid is er gedaald tot 4,8 procent, wat het laagste niveau is sinds de Duitse eenwording. Ter vergelijking: exclusief Duitsland bedraagt het werkloosheidspercentage in de eurozone maar liefst 14,1 procent.

Lees deze column van Hendrik Oude Nijhuis verder op Z24 >>>

DNB waarschuwt voor risico op luchtbel aandelenmarkt

Geplaatst op by 0 reacties

Beleggers in aandelen en obligaties laten zich de laatste jaren meer beïnvloeden door het beleid van centrale banken dan door economische ontwikkelingen. Het op grote schaal laten drukken van geld jaagt de beurskoersen naar nieuwe recordhoogten. Maar die beursrecords worden niet gerechtvaardigd door de veel gematigder ontwikkelingen in de ‘echte’ economie.

Dit concludeert De Nederlandsche Bank (DNB) donderdag in een nieuwe marktanalyse op haar website. Het woord ‘zeepbel’ wordt nergens genoemd, maar DNB vestigt wel de aandacht op het feit dat de huidige relatie tussen aandelen- en obligatiekoersen erg abnormaal is. Historisch gezien bewogen deze effecten zich altijd in tegenovergestelde richting. Obligaties doen het goed als beleggers risico willen mijden, terwijl aandelen juist in waarde stijgen als beleggers méér risico willen nemen.

Maar op dit moment stijgen zowel de aandelen- als de obligatiekoersen, stelt DNB vast. Tegelijkertijd dalen de prijzen van grondstoffen al sinds 2011. De grondstoffenprijzen hebben volgens DNB ‘een sterk verband met de reële economie’. Dat geldt dus blijkbaar niet voor de prijzen van aandelen en obligaties. Met andere woorden: de huidige aandelen- en obligatiekoersen hebben weinig te maken met die ‘echte’ economie.

De oorzaak legt DNB bij de centrale banken, die sinds de kredietcrisis van 2008 biljoenen euro’s nieuw geld aan de financiële sector hebben uitgedeeld. Dit beleid van ‘kwantitatieve verruiming’ (het uitbreiden van de geldhoeveelheid in de economie) werkt dus marktverstorend. De topman van DNB, Klaas Knot, is daarom zeer kritisch over kwantitatieve verruiming. Tegen de zin van Knot en vier andere ECB-bestuurders is ook de Europese Centrale Bank in maart begonnen met grootschalige geldcreatie. De ECB gaat de komende anderhalf jaar 1,1 biljoen euro extra in omloop brengen.

Al voordat de ECB dit besluit in januari nam, wees Knot op de gevaren ervan. In het Duitse weekblad Der Spiegel distantieerde hij zich er bij voorbaat van: ‘Ik ben bang dat dit plan ongewenste bijwerkingen heeft. Ik vrees dat we met zulke interventies de prijzen van diverse beleggingen zodanig verstoren, dat deze niet meer aansluiten bij de economische werkelijkheid.’

Lees dit artikel van Yvonne Hoffs verder op de Volkskrant

Nu al grote ontwrichting gaande door optreden ECB

Geplaatst op by 0 reacties

Het omstreden opkoopprogramma van de Europese Centrale Bank (ECB) laat al voor de start diepe sporen na op de financiële markten. Het lokt speculatie uit tegen munten die gekoppeld zijn aan de euro, drijft koersen van Europese staats- en bedrijfsleningen op en jaagt beleggers naar delen van de markt waar ze nog een beetje geld denken te kunnen verdienen; zoals in vastgoed.

Vanaf maart tot september 2016 wil de ECB iedere maand €60 mrd aan staatsleningen en gedekte obligaties in de eurozone opkopen om de inflatie aan te jagen. Sinds de aankondiging is het rendement op meer dan €1500 mrd aan Europese staatsleningen negatief geworden. ‘Een ongekend experiment’, klinkt de de waarschuwing van de BIS, de bank der centrale banken in Basel. ‘Als dit niet tijdelijk is, dreigen serieuze consequenties.’

Voor de Nederlandse Staat is lenen nog nooit zo goedkoop geweest, met dank aan de ECB-aankondiging. De Duitse tienjaarsrente dook dinsdag zelfs voor het eerst onder de Japanse. Tot voor kort onvoorstelbaar, voor wie Duitsland kent als groeimotor en Japan als het land van de stagnatie. In Denemarken en Zwitserland, buurlanden van de eurozone, is de rente zelfs nog lager, om een kapitaalvlucht naar deze landen te voorkomen. Een ‘race naar de bodem’ tussen de centrale banken dreigt.

Als de ECB daadwerkelijk met kopen begint, kan het rendement op Europese staatsleningen nog verder dalen. Obligatiehandelaren van onder meer ABN Amro en UBS waarschuwen dat voor beleggers een schaarste aan staatsleningen dreigt: dat drijft de rendementen (de verhouding tussen prijs en coupon) verder omlaag.

Lees het hele artikel op het Financieele Dagblad >>>