Gelekt: EU zet zelf ISDS claim-achterdeur in CETA open

Arjen Lubach heeft weer een prachtig item over ‪‎TTIP‬ en ‎CETA‬ gemaakt, met een hilarisch lied voor de Zweedse Eurocommissaris Cecilia Malmström.

Foodwatch heeft het geheime onderhandelingsmandaat voor CETA in handen gekregen. Hieruit blijkt dat ISDS oorspronkelijk geen onderdeel was van de onderhandelingen, maar dat in 2011 het mandaat is aangepast. De EU heeft zichzelf toen nota bene opgelegd om de omstreden investeerdersbescherming op te nemen in het verdrag. In 2014 werden de onderhandelingen afgerond en momenteel wordt het verdrag voorbereid om ondertekend te worden, inclusief de gevreesde ISDS clausule.

Minister Ploumen van Buitenlandse Handel en Eurocommissaris Cecilia Malmström hebben inmiddels [m.b.t. vrijhandelsverdrag TTIP] echter erkend dat er grote problemen zijn met ISDS en stelden daarom vorige maand een alternatief voor om investeringsgeschillen te beslechten.

Uit het gelekte onderhandelingsmandaat blijkt nu echter dat in de onderhandelingen het juist de EU ZELF is geweest die heeft gepleit om het omstreden ISDS in het verdrag op te nemen. Eurocommissaris Malmström heeft aangegeven voor nog lopende onderhandelingen, zoals met de Verenigde Staten over het handelsverdrag TTIP, wel een alternatief voor ISDS te willen aandragen, maar wenst de onderhandelingen met Canada over CETA niet meer te heropenen.

Dit is volgens foodwatch een groot probleem. Als ISDS niet in TTIP maar wel in CETA wordt opgenomen, zet de EU alsnog de achterdeur open voor miljardenclaims van grote bedrijven uit de Verenigde Staten. Veel van hen hebben namelijk ook één of meerdere kantoren in Canada en kunnen zo alsnog aanspraak maken op de investeringsbescherming via CETA. Foodwatch stelt daarom dat het huidige CETA verdrag moet worden afgewezen en niet door Nederland mag worden ondertekend.

Lees het hele verhaal leugen & bedrog op Duurzaam Nieuws >>>

Verdrag EU-Canada is TTIP via de achterdeur

De schadelijke investeringsbescherming in TTIP, is al opgenomen in het CETA-verdrag met Canada.

De onderhandelingen over CETA werden precies een jaar geleden afgerond. Dit verdrag tussen de EU en Canada bevat precies dezelfde omstreden clausules als het veel bekendere TTIP, waaronder het mechanisme waarmee buitenlandse investeerders landen voor miljarden kunnen aanklagen als nieuw beleid hun winsten aantast.

TTIP, het handelsverdrag waarover de EU en de Verenigde Staten in het geheim onderhandelen, is het afgelopen jaar steeds meer in de schijnwerpers komen staan. Vooral investeringsbescherming binnen TTIP doet de gemoederen hoog oplopen.

Investeringsbescherming is een geschillenbeslechtingsmechanisme (ISDS, Investor to State Dispute Settlement) dat buitenlandse investeerders vergaande rechten geeft om staten aan te klagen als de winsten van een bedrijf benadeeld worden door overheidsbeleid.

De investeerder kan het nationale recht omzeilen. Een ad hoc-tribunaal van commercieel juristen beslist of een claim gegrond is. Hierbij hebben ze maar beperkt oog voor het bredere algemeen belang van overheidsbeleid, omdat ze vooral oordelen over aantasting van eigendomsrechten. Het tribunaal kent schadevergoedingen toe die vele honderden miljoenen euro’s kunnen bedragen. Vorige week presenteerde Eurocommissaris Cecilia Malmström een vernieuwde versie van ISDS om deze angel uit de discussie te halen.

Zo kunnen staten voortaan in beroep gaan tegen een ISDS-beslissing en kunnen arbiters niet meer ad-hoc worden aangesteld, of tegelijkertijd als rechter en advocaat werken. Het beestje krijgt zelfs een nieuwe naam: het ICS (Investment Court System).

De voorgestelde hervormingen zijn echter vooral cosmetisch van aard en veranderen niets aan de kern van het probleem: we hebben hier te maken met een privaat systeem dat boven de nationale jurisprudentie staat en waarvan alleen buitenlandse investeerders gebruik kunnen maken. Binnen de Britse stop-TTIP campagne wordt ICS ‘lipstick on a pig’ genoemd.

Lees verder op de Volkskrant >>>

Handel boven alles!

Er komt steeds weer slecht nieuws boven over TTIP, het Transatlantic Trade and Investment Partnership en TPP, het Trans-Pacific Partnership, waarin de handelsbetrekkingen tussen de VS en Europa, respectievelijk Australië en een aantal Aziatische en Amerikaanse landen moeten worden geregeld.

De tekst van de verdragen is geheim. Wat de afgelopen maanden is gelekt, suggereert echter dat bedrijven een grotere vinger in de pap krijgen en ze nationaal beleid behoorlijk in de wielen mogen rijden. Zo kunnen internationale bedrijven een financiële claim indienen wanneer overheidsbeleid hun ‘voorziene’ winst schaadt. Denk bijvoorbeeld aan milieu-eisen en regels rond voedselveiligheid die de ondernemersvrijheid van multinationals nationaal aan banden leggen, of die een bedrijf striktere eisen opleggen om in bijvoorbeeld de Europese markt actief te mogen zijn dan in de Verenigde Staten gebruikelijk is.

De verdragen voorzien in een internationaal orgaan waar bedrijven zulke claims, zogeheten Investor-State Dispute Settlements (ISDS), kunnen indienen. Zaken die bij dit orgaan worden ingediend, worden volgens de gelekte plannen via arbitrage en onder geheimhouding afgehandeld. Er zal geen mogelijkheid tot beroep zijn, en er komt geen rechter aan te pas. Evenmin iemand die de rechten van burgers in de gaten houdt, trouwens.

De clausule over ISDS was zo controversieel dat het Europees Parlement – dat in de rest van de TTIP-besprekingen vrij mak is – daar een stokje voor heeft gestoken. Of nou ja: ze stelden bespreking daarvan uit tot later. Wat bepaald niet hetzelfde is als tegenstemmen, helaas.

Burgerorganisaties en NGO’s maken zich grote zorgen wat TTIP en TPP voor burgerrechten en nationaal beleid gaan betekenen. Auteursrechtenregels lijken ferm te worden aangesnoerd, niet met het oog op het belang van de makers, maar in het voordeel van de distributeurs.

Er zijn grote zorgen over de gezondheidsclausules: bedrijven krijgen het recht zich vergaand met het volksgezondheidsbeleid te bemoeien. Goedkope generieke medicijnen bevoordelen in plaats van dure, geregistreerde middelen tast immers de potentiële winst van bedrijven aan.

Onlangs bleek dat farmaceutische bedrijven staan te trappelen om onderzoeksgegevens via deze handelsverdragen af te schermen. Cijfers van wetenschappelijk onderzoek naar het effect van medicijnen willen ze onder het strenge auteursrecht van de verdragen scharen. Metingen worden dan niet openbaar gemaakt en mogen niet door anderen worden gebruikt: dat zou immers hun winst kunnen aantasten.

Wat dat betekent? Claims over de effectiviteit van nieuwe medicijnen kunnen niet langer door derden worden gecontroleerd, en de Europese Unie wordt gedwongen elk oordeel van de Amerikaanse FDA over nieuw te vermarkten medicijnen kritiekloos te slikken.

Artikel van Karin Spaink in het Parool van dinsdag 19 augustus 2015

WikiLeaks biedt ton voor lekken verdragstekst TTIP


Klokkenluiderscollectief WikiLeaks looft een beloning uit van 100 duizend euro voor het lekken van de tekst van het Trans-Atlantisch Vrijhandels- en Investeringsverdrag (TTIP). Dinsdag haalde de website via crowdfunding al ruim 21 duizend euro op.

Het lek moet komen uit een select gezelschap. Alleen nauw betrokken onderhandelaars en enkele multinationals kunnen de voorlopige tekst van het vrijhandelsverdrag tussen de Verenigde Staten en de Europese Unie inzien. Tot nu toe hebben nationale parlementen geen inzicht gekregen in de teksten waarover wordt onderhandeld. Namens Nederland voert minister Ploumen (Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking) de gesprekken.

In het persbericht over de inzamelingsactie schrijft WikiLeaks dat vrijhandelsverdragen als TTIP ‘een regime creëren’ dat de mogelijkheid schept voor multinationals om de ‘wettelijke soevereiniteit’ van elk land in te perken. Een voorbeeld hiervan is de zogeheten ISDS-clausule, die het investeerders, meestal bedrijven, mogelijk maakt staten aan te klagen als die een wet aannemen die niet in lijn is met het gesloten vrijhandelsverdrag. Critici vrezen dat de macht van nationale overheden hierdoor aanzienlijk wordt ingeperkt.

Lees verder op de Volkskrant >>>

Beloofde gouden bergen van TTIP blijken molshoopjes

Het pleidooi van de ING-onderzoekers Bosgraaf en Leering voor het controversiële geschillenmechanisme ISDS in het handels- en investeringsverdrag TTIP verrast ons. Dit geheime tribunaal (ISDS staat voor Investor State Dispute Settlement) is immers een regelrechte ondermijning van de rechtsstaat. Allerlei regels ter bescherming van het milieu, werknemers en gezondheid komen op de tocht te staan.

De twee stellen dat het tribunaal niet leidt tot het terugdraaien van wetten. Uit de praktijk blijkt echter dat alleen al het dreigen met een miljardenclaim via ISDS voor landen genoeg reden kan zijn om mazen in de wet te creëren of wetten niet uit te voeren. Zo maakte de Indonesische overheid onlangs een uitzondering voor Newmont, een Amerikaans mijnbouwbedrijf, bij het invoeren van een nieuwe mijnbouwwet die de lokale economie moest stimuleren.

Het bedrijf had een schadeclaim ingediend omdat de nieuwe wet zijn winsten zou aantasten. En in de zaak van het Zweedse energiebedrijf Vattenfall versus Hamburg legde het milieu het loodje toen het stadsbestuur besloot om de milieueisen aan een kolencentrale, die nota bene verplicht waren gesteld door de EU, af te zwakken nadat Vattenfall met een schadeclaim van 1,4 miljard euro had gedreigd. Egypte wordt geconfronteerd met een claim van 82 miljoen euro van het Franse bedrijf Veolia, nadat het land besloot het minimumloon te verhogen.

Volgens ons valt het niet uit te leggen waarom het nodig en gerechtvaardigd is dat Amerikaanse bedrijven de Nederlandse rechter via een apart tribunaal kunnen omzeilen, en zo schadeclaims van astronomische omvang kunnen indienen. Anders dan de ING-onderzoekers beweren, krijgen deze bedrijven hiermee niet dezelfde rechten als binnenlandse bedrijven: ze krijgen meer rechten.

Lees verder op de Volkskrant >>>

#TTIP wint. Vandaag zijn we allemaal Grieken

We voorspelden het al een paar dagen geleden met dit artikel. De definitieve bevestiging na Griekenland en de stemming vandaag in het EU-parlement over TTIP: de EU is niet voor burgers (u mag alleen betalen), de EU is voor bedrijven (die hoeven niet te betalen en zo lekker makkelijk dat ene EU-loket!). Van Rossem van GeenStijl kan onze ontsteltenis/woede/razernij (kiest u maar) het beste verwoorden:

Fuck democratie. Schulz dramt #TTIP door EP

Nog maar een keer naar Europa. Want hoewel de Staatsomroep de stream dicht draaide toen het Grote Schelden op Tsipras voorbij was, ging de vergadering verder met stemmingen over het TTIP-verdrag. En daarbij kwam weer een staaltje onvervalste Europese “democratie” aan de orde: voorzitter Schulz dramde stemming van een door hemzelf opgestelde motie door. En die motie werd aangenomen. Nu kunnen multinationals en andere grote bedrijven regeringen voor de rechter slepen: ISDS, Investor State Dispute Settlement, een arbitragemechanisme dat bedrijven het recht geeft regeringen voor een speciaal tribunaal te dagen als zij hun winsten door nieuwe wetgeving in gevaar zien komen. Jup, dat leest u goed. Het EP leek daartegen, maar toen heeft Schulz eigenhandig de tekst aangepast om te vermommen dat er een juridische twilight zone werd opgetuigd, en nu heeft (een deel van) zijn eigen sociaaldemocraten vóór het voorstel gestemd. Een ranzig, walgelijk staaltje eurodictatuur in het voordeel van de bedrijvenlobby. Want hee, waarom luisteren naar zoiets vies, vunzigs en plakkerigs als een Boze Kiezer als je ook het bedrijfsleven naar voldoening kan pijpen. Nietwaar, Sophie in ’t Veld en Marietje Schaake van TTIP-partij VVD66?

Lees verder op Geen Stijl

Sociaaldemocraten stemmen toch in met TTIP én ISDS

Op woensdag 8 juli 2015 stemt het Europees Parlement opnieuw zijn rapport over de TTIP-onderhandelingen. Op 10 juni 2015 werd die stemming uitgesteld, wegens interne onenigheid binnen de sociaaldemocratische fractie S&D over het ISDS-mechanisme. Bart Staes (Groen) vreest dat de S&D-fractie nu wel voor ISDS gaat stemmen.

In een persmededeling van 3 juli 2015 laat europarlementslid Bart Staes (Groen) het volgende weten: “De sociaaldemocratische S&D-fractie en de christendemocratische EPP-fractie sloten deze week nog maar eens een compromis over het private arbitragemechanisme ISDS (Investor-state dispute settlement).”

“Dit toont aan dat men koste wat het kost de onderhandelingen over een overbodig en potentieel schadelijk vrijhandelsverdrag tussen de EU en de VS vooruit wil helpen. Gelukkig kondigen de Belgische Socialisten (SP.A en PS) aan dat ze tegen dit compromis zijn, want het blijft fundamenteel ondemocratisch.”

Martin Schulz liet de stemming over TTIP tijdens de vorige plenaire zitting (van 10 juni 2015) uitstellen, omdat hij wilde voorkomen dat zijn eigen sociaaldemocratische fractie verdeeld zou stemmen.

Staes: “Er moest te alle prijze vermeden worden dat het Europees parlement het TTIP-rapport zou afkeuren, daarmee aangevend dat TTIP zeer omstreden is. Schulz heeft vooral Duitse en Spaanse parlementsleden onder zware druk geplaatst om akkoord te gaan met het compromis (dat hij nu voorlegt). De vage en holle woorden die een zogenaamde hervorming van ISDS aankondigen zijn een doorzichtige poging van Schulz om tegemoet te komen aan Merkel en Big business.”

“De lobbygroepen van multinationals zoals Business Europe en the American Chamber of Commerce zullen tevreden zijn. Zij hebben altijd gesteld dat private arbitrage (zoals het ISDS-mechanisme) de beste manier is om democratische regelgeving van een staat ongedaan te maken die hun toekomstige winsten zou kunnen schaden. De grote coalitie van christendemocraten en sociaaldemocraten blijkt hoe langer hoe meer de politieke vertegenwoordiging van big business, terwijl burgers verweesd achter blijven. Het zijn dit soort sociaaldemocraten als Schulz die een progressief Europa langzaam afbreken”, aldus nog Bart Staes.

Lees verder op De Wereld Morgen