Veel marktparticipanten waren gisteren wat teleurgesteld in Mario Draghi van de ECB. Hij verzuimde het quantitative easing (QE) programma in gang te zetten. De geruchten (lees lekken naar en aansturen van de pers door de ECB) zijn nu dat dit begin 2015 gaat gebeuren. De ECB gaat dan, als laatste grote centrale bank, ook volledig meedoen in de monetaire race naar de bodem, met consequenties voor de euro en goud.
Het moet gezegd worden dat Draghi zijn kaarten verdomd goed uitspeelt. Zo dreigde hij enkele jaren geleden met Outright Monetary Transactions (OMT), een programma waarbij de ECB de staatsobligaties van een eurozone lidstaat koopt die in de problemen is geraakt. De aankondiging van het plan was al genoeg om de marktparticipanten te laten afzien van speculeren tegen zwakke eurolanden. Het leuke is dat er nog niet eens een term sheet is van OMT. In zekere zin bestaat het programma dus nog (steeds) niet. Toch is de Italiaanse 10-jaarsrente recentelijk even onder de 2% gedoken.
Zou u uw geld uitlenen aan de Italiaanse regering, 10 jaar lang tegen 2%? Ik ken geen enkele persoon die hierop ja antwoordt. Wellicht dat dit aan mijn kennissenkring ligt, maar ik ben de mening toegedaan dat de ECB met al haar monetaire programma’s (waaronder OMT), de rentestanden in de eurozone naar onzinnig lage niveaus drukt.
Nu dreigt Draghi met het opkopen van Asset Backed Securities (zeg maar gedekte leningen). Dus niet alleen staatsobligaties staan op de ECB kooplijst, maar nu ook bepaalde bedrijfsleningen. Probleem is alleen dat het (dreigen met het) opkopen van schulden niet alleen opluchting geeft aan overheden en bedrijven met veel schulden. De lagere rentes geven ook meer ruimte voor en stimulatie tot het aangaan van nog meer leningen. Dus waar de eurozone (en het Westen) last had van een schuldencrisis, is de gekozen oplossing het aanmoedigen van meer schulden om zo een schuldenprobleem op te lossen.
En dit is waar de waarheid maar al te duidelijk wordt. De ECB (en de heren politici) durven het niet aan om het probleem van te veel (slechte) schulden te erkennen. In plaats van de oorzaken aan te pakken (slecht monetair beleid, slecht fiscaal beleid, slechte financiële regulering, etc.) en de situatie te resetten (door middel van grote schuldsanering door te voeren), heeft zij gekozen voor symptoombestrijding. Eurolidstaten die te maken krijgen met oplopende rentestanden door slecht monetair/economisch/financieel beleid worden dus geholpen door de rentestanden omlaag te kopen. Uiteindelijk staan u en ik garant voor de aankopen die de ECB doet. Dat u het weet.
Lees deze column van Alexander Sassen van Elsloo verder op De Financiële Telegraaf