‘Netherlands referendum on Ukraine looms’, kopte de Financial Times de hele maandag al op zijn homepage. Het is pas het begin. Als ‘Geenpeil’ het slim blijft spelen heeft niemand het straks meer over hoe Nederland leiding geeft aan Europa, maar alleen nog over hoe het erdoor wordt verscheurd.
Al jaren zijn ambtenaren in Den Haag en diplomaten in Brussel bezig met de voorbereiding van het Nederlandse voorzitterschap van de Europese Unie, dat op 1 januari begint. Het duurt zes maanden en zal net zo snel in de vergetelheid raken als dat van Letland, Italië en Griekenland in de afgelopen twee jaar. U weet niet wie de EU nú voorzit? Wees gerust, ook in Luxemburg zelf weet bijna niemand dat.
Niets wordt aan het toeval overgelaten. Nederland heeft immers een reputatie hoog te houden als ‘pays fondateur’, één van de zes oorspronkelijke oprichters van de Europese Unie. Veel eer valt er niet te behalen aan het veredelde corvee. Het zijn de Europese Raad en de Eurogroep, met hun vaste voorzitters, die de afgelopen jaren de show stalen in de EU. De spaarzame Europese successen in de obscure ministerraden waar de roulerend voorzitter mag optreden, hebben gewoonlijk tientallen andere vaders.
Maar o wee als er wordt geblunderd. Dan wijzen de vingers al snel in één richting. Daarom zijn er zelfs politici die menen dat het kabinet beslist niet mag vallen tot en met juni, omdat dat tot gezichts- en eerverlies in Europa zou leiden.
Maar nu moet Nederland tijdens het voorzitterschap alsnog naar de stembus, om zich uit te spreken over het associatieverdrag met Oekraïne. Slechtere timing met de start van het raadgevend referendum, sinds 1 juli wettelijk mogelijk als er meer dan 300.000 mensen om vragen is nauwelijks denkbaar.
Heel Europa – nee, heel de wereld – zit straks op het puntje van zijn stoel om de uitslag af te wachten.
Lees deze column van Ulko Jonker verder op het Financiële Dagblad >>>