Yanis Varoufakis ontmaskert de echte agenda van de Eurogroep

Vijf maanden was Yanis Varoufakis minister van financiën van Griekenland en onderhandelde hij met de Europese trojka over de Griekse schuldenberg. Hij schreef zijn ervaring neer in een schroeiend verslag ‘Adults in the Room- My battle with Europe’s Deep Establishment’. Conclusie? Wat de trojka doet is nog extremer dan progressieve critici denken. Dit is een agenda voor een bikkelharde neoliberale ‘nieuwe orde’.

Het jaar 2015 was voor sociaal bewogen Europeanen cruciaal. Voor het eerst werd een regering in een EU-land gevormd, die openlijk inging tegen de sociale inleveringslogica van de Europese instellingen, in het deftige jargon ook bekend als ‘besparingen’. De linkse partij Syriza behaalde 36,3 procent van de stemmen in Griekenland.

Dankzij het Griekse electorale systeem kon Syriza daarmee als grootste partij de bonus van 50 extra parlementszetels opstrijken. Dat systeem had er na de fascistische dictatuur (1967-1974) tot 2015 voor gezorgd dat de twee grote machtspartijen, de sociaal-democratische PASOK en de conservatieve Nieuwe Democratie, er zeker van konden zijn dat steeds één van hen de regering zou vormen. De Nieuwe Democratie verloor slechts enkele procenten maar PASOK klapte in elkaar.

Hoe relatief een dergelijk consoliderend systeem is bleek vrij snel. Syriza had dan wel een parlementaire meerderheid (samen met de kleine rechtse partij ANEL) maar niet de reële macht die de traditionele partijen wel hebben. De partij kon ook niet terugvallen op de steun van de economische elites in binnen- en buitenland of van de Europese en financiële instellingen.

Reeds bij de eerste vergadering van de Eurogroep2 waar Varoufakis als kersvers minister van financiën aan deelnam in Brussel was het voor hem duidelijk: dit ging niet over de oplossing van de Griekse schuldenberg. Zijn voorstellen werden niet geapprecieerd. Niet zozeer omdat ze onaanvaardbaar waren – dat waren ze ook – maar vooral, omdat hij het aandurfde met voorstellen te komen.

“Zo werkt het hier niet”, was de boodschap.

Opstand van de burger bereikt nu ook de wereldeconomie

Het is een traditie sinds de financiële crisis van 2008. Telkens moest het IMF de afgelopen jaren zijn prognoses voor de wereldeconomie terugschroeven, ditmaal van een mondiale economische groei van 3,6 procent naar 3,2 procent. Dat lijkt veel, maar is, op wereldschaal, gevaarlijk weinig.

Een parallelle traditie is dat de ministers van Financiën en centrale bankiers van alle aangesloten landen na afloop van hun halfjaarlijkse vergadering een show geven van gezamenlijkheid en daadkracht. „Noem het een collectieve therapie”, zei IMF-directeur Christine Lagarde zaterdag na afloop. „We buigen het negatieve gevoel om in positieve actie.”

Maar wie de sfeer wil proeven op deze vergadering, een circus dat bij elkaar een dag of vijf duurt, heeft weinig aan communiqués en conferenties. Pas informeel spreken deelnemers zich écht uit, in de beslotenheid van hun kantoor, onder het eten of bij een koffie. Dan is van Lagardes optimisme niet veel meer te merken. Daar wordt niet gefloten in het donker. Zorgen overheersen, hellend in de richting van een fatalisme dat zelfs tijdens de financiële crisis niet zo erg was als nu.
Burgers zijn veranderingsmoe

Hun diagnose: de drie middelen om de wereldeconomie een extra zet te geven zijn vrijwel uitgeput. Centrale banken gaan met hun geldbeleid, inclusief negatieve rentes, al tot het uiterste. De Duitse minister Schäuble zei vorige week dat de Duitse burger een zodanige weerzin heeft tegen het geldbeleid van de Europese Centrale Bank dat dit volgens hem „voor de helft” verantwoordelijk is voor de opkomst van de rechtse protestpartij Alternative für Deutschland . Mocht de ECB nóg verder gaan en ‘helikoptergeld’ uit gaan delen, dan voorspelt een hoge functionaris hier dat Duitsland uit de euro zou kunnen stappen.

De economie stimuleren met overheidsgeld is eveneens lastig: het IMF zelf stelt dat de gemiddelde staatsschuld van alle industrielanden het hoogst is sinds de nasleep van de Tweede Wereldoorlog, en hoger dan tijdens de Grote Depressie van de jaren dertig. En van ‘structurele hervormingen’ heeft de burger meer dan genoeg.

Zelfs de felste verdedigers van de vrije markt geven in Washington nu toe dat de flexibilisering van de arbeidsmarkt te snel en te ver is gegaan. De globalisering en de concurrentie van de opkomende landen, waar die hervormingen vooral een antwoord op moesten zijn, hebben de westerse middenklasse geen goed gedaan. De sociale mobiliteit, het vermogen om te klimmen in de maatschappij, neemt af. De angst voor toenemende ongelijkheid zit er diep in.

Lees deze analyse van Maarten Schinkel verder op NRC

Oekraïne vertoont veel eigenschappen van een failed state

Ik sprak deze week de eigenaresse van een reisbureau en een Mercedesdealer die zowel in Rusland als in Oekraïne actief zijn. Over Rusland louter somberheid. De crisis begint nu echt te bijten. Maar tot hun stomme verbazing gingen de zaken in het ‘failliete’ Oekraïne zo slecht nog niet. “Met name in het segment van de luxereizen,” zei de dame van het reisbureau, “en het is misschien raar om te zeggen, maar er lijkt een rechtstreeks verband te bestaan tussen stortingen van het IMF (het Internationaal Monetair Fonds, dat met miljardenleningen Oekraïne op de been houdt) en mijn boekingen.” De Mercedesdealer zag eenzelfde patroon. “Zodra de IMF een tranche overmaakt, gaat bij mij de telefoon!”

Zulke anekdotes zijn natuurlijk koren op de molen van het ‘Nee-kamp’ bij het aanstaande Oekraïnereferendum. En feit is dat Oekraïne het wat betreft corruptie toch niet bepaald schone Rusland verre overtreft. “Alles wordt gestolen, echt alles,” klaagde de gouverneur van Odessa (en oud-president van Georgië) Saakasjvili. Ministers die de corruptie proberen aan te pakken, wordt het leven onmogelijk gemaakt en stappen gefrustreerd op. De premier en president vechten elkaar het hok uit, het parlement lijkt vaak meer op een boksring dan een vergaderzaal en zoals altijd betaalt de gewone Oekraïner de rekening. Genoeg argumenten om het sluiten van een associatieverdrag met Oekraïne met de nodige scepsis te bezien.

Deze column van Derk Sauer staat vandaag in het Parool

Er ist wieder da

De Griekse premier Alexis Tsipras is weer eens hoog spel aan het spelen. Tsipras wil namelijk dat het Internationaal Monetair Fonds (IMF) zijn biezen pakt en zich niet langer bemoeit met de bailout.

Dat is opvallend. Afgelopen zomer was het namelijk het IMF die de kant van Tsipras koos door de eurozone op het hart te drukken dat er een grootschalige herstructurering van de Griekse staatsschuld nodig is en dat dat eigenlijk een gedeeltelijke kwijtschelding van de noodleningen moet bevatten.

Tsipras zegt nu dat wat het IMF eist politiek onhaalbaar is voor Griekenlands geldschieters, de landen van de eurozone. Dat onhaalbare zit hem in de kwijtschelding, want de eurozone wil niet verder gaan dan het blijven verstrekken van nog goedkopere quasi-perpetuele noodleningen.

Met zijn politieke hinkstapsprong zet Tsipras niet alleen het IMF maar vooral Duitsland voor het blok. De Duitse minister van Financiën Wolfgang Schäuble heeft steeds volgehouden dat Duitsland alleen meedoet aan de bailout zolang het IMF aan boord blijft. Tsipras lijkt te gokken dat Schäuble bluft. Duitsland heeft Griekenland nu namelijk nodig om de instroom van vluchtelingen in te dammen.

Tsipras denkt daarbij vooral aan zijn eigen hachje. Vanwege vertraging met de bailout en uitbetaling van noodleningen raakt de bodem van de schatkist weer in zicht. En om in aanmerkingen te komen voor de volgende tranche noodleningen moet Tsipras politiek zeer impopulaire maatregelen nemen die hem de kop kunnen kosten.

Bron: Z24

Eurolanden wilden IMF-rapport over Griekse schuld tegenhouden

Meerdere eurolanden hebben tevergeefs geprobeerd publicatie van het IMF-rapport over Griekenland tegen te houden. In het rapport, dat donderdag verscheen, schrijft het IMF dat een flink deel van de Griekse miljardenschuld zou moeten worden kwijtgescholden.

Dat meldt persbureau Reuters op basis van verklaringen van ingewijden. In het rapport schrijft het IMF dat de Griekse staatsschuld momenteel onhoudbaar is. Volgens het IMF moet voor 30% van het Griekse bruto binnenlands product aan staatsschuld worden kwijtgescholden. Ook zou Griekenland de komende jaren €50 miljard extra steun nodig hebben.

De publicatie van het rapport, drie dagen voor het Griekse referendum, speelde daarmee Tsipras in de kaart. De overige eurolanden zijn juist tegen schuldafschrijving, omdat dit hen vele miljarden zou kosten.

Achter de schermen zou al maanden zijn gesteggeld over het rapport, tussen het IMF en Brussel. Afgelopen woensdag zouden vertegenwoordigers van eurolanden tijdens een IMF-vergadering hebben geprobeerd de publicatie tegen te houden. Zij waren verrast door het voornemen van het IMF het rapport donderdag te publiceren.

Er is uiteindelijk niet gestemd over de publicatie. Het merendeel van het IMF-bestuur was vóór publicatie. Naar verluidt was de VS ook voorstander. ‘Het was geen makkelijke beslissing’, zegt een IMF-bron tegen Reuters. ‘We leven niet in een ivoren toren. Maar de EU moet begrijpen dat niet alles kan worden beslist op hun commando.’

Lees verder op De Telegraaf >>>

IMF: austerity measures would still leave Greece with unsustainable debt

Secret documents show creditors’ baseline estimate puts debt at 118% of GDP in 2030, even if it signs up to all tax and spending reforms demanded by troika.

Greece would face an unsustainable level of debt by 2030 even if it signs up to the full package of tax and spending reforms demanded of it, according to unpublished documents compiled by its three main creditors.

The documents, drawn up by the so-called troika of lenders, support Greece’s argument that it needs substantial debt relief for a lasting economic recovery. They show that, even after 15 years of sustained strong growth, the country would face a level of debt that the International Monetary Fund deems unsustainable.

The documents show that the IMF’s baseline estimate – the most likely outcome – is that Greece’s debt would still be 118% of GDP in 2030, even if it signs up to the package of tax and spending reforms demanded. That is well above the 110% the IMF regards as sustainable given Greece’s debt profile, a level set in 2012. The country’s debt level is currently 175% and likely to go higher because of its recent slide back into recession.

The documents admit that under the baseline scenario “significant concessions” are necessary to improve Greece’s chances of ridding itself permanently of its debt financing woes.

Even under the best case scenario, which includes growth of 4% a year for the next five years, Greece’s debt levels will drop to only 124%, by 2022. The best case also anticipates €15bn (£10bn) in proceeds from privatisations, five times the estimate in the most likely scenario.
Live Greece debt crisis: Athens fails to repay IMF as bailout runs out – as it happened
Greece has become the first advanced economy to fall in arrears to the IMF as its second bailout expires
Read more

But under all the scenarios, which all assume a third bailout programme, looked at by the troika – the European commission, the European Central Bank and the IMF – Greece has no chance of meeting the target of reducing its debt to “well below 110% of GDP by 2022” set by the Eurogroup of finance ministers in November 2012.

In the creditors own words: “It is clear that the policy slippages and uncertainties of the last months have made the achievement of the 2012 targets impossible under any scenario”.

Lees verder op The Guardian >>>

Teruglezen: IMF’s four steps to damnation

How crises, failures, and suffering finally drove a Presidential adviser to the wrong side of the barricades.

It was like a scene out of Le Carré: the brilliant agent comes in from the cold and, in hours of debriefing, empties his memory of horrors committed in the name of an ideology gone rotten.

But this was a far bigger catch than some used-up Cold War spy. The former apparatchik was Joseph Stiglitz, ex-chief economist of the World Bank. The new world economic order was his theory come to life.

He was in Washington for the big confab of the World Bank and International Monetary Fund. But instead of chairing meetings of ministers and central bankers, he was outside the police cordons. The World Bank fired Stiglitz two years ago. He was not allowed a quiet retirement: he was excommunicated purely for expressing mild dissent from globalisation World Bank-style.

Here in Washington we conducted exclusive interviews with Stiglitz, for The Observer and Newsnight, about the inside workings of the IMF, the World Bank, and the bank’s 51% owner, the US Treasury.

And here, from sources unnamable (not Stiglitz), we obtained a cache of documents marked, ‘confidential’ and ‘restricted’.

Stiglitz helped translate one, a ‘country assistance strategy’. There’s an assistance strategy for every poorer nation, designed, says the World Bank, after careful in-country investigation.

But according to insider Stiglitz, the Bank’s ‘investigation’ involves little more than close inspection of five-star hotels. It concludes with a meeting with a begging finance minister, who is handed a ‘restructuring agreement’ pre-drafted for ‘voluntary’ signature.

Each nation’s economy is analysed, says Stiglitz, then the Bank hands every minister the same four-step programme.

Step One is privatisation. Stiglitz said that rather than objecting to the sell-offs of state industries, some politicians – using the World Bank’s demands to silence local critics – happily flogged their electricity and water companies. ‘You could see their eyes widen’ at the possibility of commissions for shaving a few billion off the sale price.

And the US government knew it, charges Stiglitz, at least in the case of the biggest privatisation of all, the 1995 Russian sell-off. ‘The US Treasury view was: “This was great, as we wanted Yeltsin re-elected. We DON’T CARE if it’s a corrupt election.” ‘

Stiglitz cannot simply be dismissed as a conspiracy nutter. The man was inside the game – a member of Bill Clinton’s cabinet, chairman of the President’s council of economic advisers.

Lees dit artikel uit 2001 verder op The Guardian >>>

IMF stopt onderhandelingen met Griekenland

Het IMF stopt de onderhandelingen met Griekenland over het reddingsplan voor het land, omdat er te weinig schot zit in de besprekingen. Het IMF-onderhandelingsteam in Brussel is teruggehaald naar Washington.

Dat heeft een woordvoerder van het IMF donderdag gezegd. ‘Er zijn nog grote verschillen van opvatting over de belangrijkste uitstaande kwesties en er is de afgelopen tijd geen vooruitgang geweest bij het overbruggen daarvan. We zijn dus ver van een akkoord verwijderd’, aldus Gerry Rice. ‘De bal ligt nu heel erg op de Griekse helft.’

De breuk tussen het IMF met de eurolanden is niet definitief en lijkt vooral bedoeld om de druk op Griekenland maximaal op te voeren. Volgens Rice is IMF-directeur Christine Lagarde volgende week gewoon aanwezig bij de als beslissende aangeduide bijeenkomst van de Eurogroep over Griekenland in Luxemburg. ‘Zoals onze directeur vaak heeft gezegd: het IMF staat nooit op van de tafel’, aldus Rice. Hij zei ook dat het IMF betrokken blijft.

Het IMF maakt samen met de Europese Commissie en de ECB deel uit van de ‘instellingen’ die sinds februari met de nieuwe Griekse regering onderhandelen over aanpassing van het steunprogramma en de daaraan gekoppelde uitkering van de laatste tranches van de Griekse lening. Voorheen heette dit gezelschap de trojka, maar die benaming is op verzoek van de nieuwe Griekse regering geschrapt. De ambtenaren werden beschouwd als vreemde overheersers, die de Griekse regering vertelden hoe ze moest bezuinigen.

Hoewel de onderhandelingen zich de jongste weken op Grieks verzoek hebben verplaatst van het ambtelijke naar het hoogste politieke niveau, is de bereidheid van de linkse premier Alexis Tsipras om concessies te doen niet merkbaar groter geworden. Woensdagavond praatten bondskanselier Angela Merkel en president Francois Hollande voor de tweede keer binnen een maand op de Griekse leider in, zonder resultaat. Ook de voorzitter van de Europese Commissie, Jean-Claude Juncker, ondernam donderdag een ‘laatste poging’ om een akkoord mogelijk te maken.

Lees het hele artikel op het Financieele Dagblad >>>