Na ‘n slechte deal over Griekenland is het tijd om Grexit en schuldsanering te accepteren, vindt Thomas von der Dunk.
Met het door veel media met een zucht van verlichting begroete dictaat van Brussel over Griekenland is Europa kapot. Het is, omdat het niets oplost en slechts uitstel van executie betekent, het slechtst denkbare flutakkoord dat gesloten had kunnen worden; een wurgcontract gebaseerd op volksverlakkerij en illusies met het doel om een onhoudbaar geworden idee-fixe te redden. De opgelegde bezuinigingen zijn economisch desastreus en de opgelegde hervormingen grotendeels onhaalbaar. Er wordt met alle obligate retoriek over nu aangegane verplichtingen om te ‘hervormen’ geen enkel structureel probleem opgelost omdat het onoplosbare karakter van de problemen hardnekkig wordt ontkend.
Een dictaat: de gang van zaken betekent het einde van de democratie in Griekenland. De uitkomst maakt duidelijk dat een EU-lidstaat in zware economische problemen elk recht op zelfbeschikking verliest. Brussel kan een complete uitverkoop van het nationale tafelzilver verlangen, waarover een volk zelf niets meer te zeggen heeft. Verkiezingen doen er niet toe; er wordt zelfs niet eens meer de schijn opgehouden dat dat wel zo zou zijn.
Europa kapot: de meest fundamentele les van twee wereldoorlogen was dat men geen landen en volkeren openlijk vernederen moet, omdat de wrok waarin dat resulteert de kiem legt voor nieuwe conflicten. Dat was de les van het vervolg op de Vrede van Versailles.
Een wurgcontract: van de Grieken wordt meer van hetzelfde verlangd, terwijl de vorige bezuinigingen de problemen alleen maar verder hebben vergroot. De staatsschuld is geëxplodeerd, het bruto binnenlands product met een kwart verminderd, de werkeloosheid verveelvoudigd, de armoede enorm gestegen. De pertinente onwil van de meeste Europese regeringen om op grond van de gebleken ineffectiviteit van het rigide neoliberale beleid van de afgelopen jaren de koers bij te stellen, zorgt ervoor dat uitvoering van het dictaat Griekenland nog verder zal ontwrichten, eerst sociaal, en dan politiek.
Volksverlakkerij: weliswaar moeten sommige politici, onder wie ook Nederlandse, nu eindelijk toegeven dat er nog heel wat geld naar de Grieken zal gaan, maar de door alle economen geconstateerde oninbaarheid van de steeds verder oplopende Griekse schuld durven zij nog niet publiekelijk te erkennen. Nog steeds houden zij stug vol dat die tot de laatste cent zal worden afbetaald. De waarheid van NRC-columnist Coen Teulings – met een schuld van duizend euro aan de bank heb jij een probleem; met een schuld van een miljoen heeft de bank een probleem – durft ook de Nederlandse regering niet aan de eigen kiezers te vertellen.
Illusies: de belofte van Tsipras dat Athene nu echt werk gaat maken van de hervormingen. Ruim twee eeuwen geleden zag men onder invloed van de Verlichting in dat onder dwang afgelegde bekentenissen een gering waarheidsgehalte bezitten; daarom is de gerechtelijke tortuur toen afgeschaft. Brussel heeft die voor politici weer ingevoerd. De beloftes van Athene zijn waardeloos, omdat Tsipras slechts de keuze had tussen vierendelen en de hongerdood.