Schuld eurolanden groeit sneller dan economie

Ondanks de bezuinigingen is de totale schuld van alle eurolanden het afgelopen jaar opnieuw gestegen, naar 9,4 biljoen euro. Dat is ruim 250 miljard euro meer dan vorig jaar.

Van de grote eurolanden zagen Frankrijk en Italië hun schuld als percentage van de totale omvang van hun economie sterk oplopen. De Fransen staan voor 2.089 miljard euro in het krijt, wat neerkomt op 97,5 procent van het bbp. De Italiaanse overheidsschuld is opgelopen tot 2.184 miljard euro, ofwel ruim 135 procent.

In Duitsland bleef de staatsschuld min of meer stabiel op 2.176 miljard euro, terwijl de economie groeide. Daardoor verbeterde de schuldratio met een half procentpunt naar 74,4 procent. Het CBS meldde eerder al dat de Nederlandse schuld (459 miljard euro) is gestegen van 67,9 naar 68,9 procent van de totale omvang van de economie.

De eurolanden hebben onderling afgesproken dat de staatsschuld niet hoger mag zijn dan 60 procent van het bbp. Afgezien van Luxemburg en enkele latere toetreders tot de muntunie in Oost-Europa voldoet geen enkele lidstaat aan die norm.

Bronnen: RTLZ en de Volkskrant

Greece has spent 90 of the past 192 years in financial crisis

Greece is all the rage in world markets right now.

Anti-austerity party Syriza was voted into power in the latest parliamentary elections, and since then investors have been on edge as Greece and its creditors enter negotiations on debt repayment.

But for Greece, dealing with financial problems is nothing new.

This chart, which comes to us from Bank of America Merrill Lynch, shows that in the past two centuries, the number of sovereign debt defaults in Greece is 6.

And what’s more, BofA notes that Greece has spent 90 of the past 192 years in either default or debt restructuring.

Which is a lot.

Bron: Business Insider

Griekenland gaat andere eurolanden veel geld kosten

Na de eclatante verkiezingszege van Syriza resteren twee opties: de Griekse schulden worden (deels) kwijtgescholden, of het land verlaat de eurozone. Fraai gaat het in elk geval niet worden.

Het linkse Syriza heeft de Griekse verkiezingen gewonnen en wil dat de hoge staatsschuld wordt kwijtgescholden. Het onvermijdelijke gaat gebeuren.

Geen euro zou er naar Griekenland gaan, zei minister Jan Kees de Jager (CDA), die van 2010 tot 2012 minister van Financiën was. Onzin natuurlijk. De rekening van Griekenland komt sinds de crisis in 2008 uitbrak eindelijk op tafel. En de andere eurolanden, waaronder Nederland, gaan die betalen.

Griekenland heeft een schuld van 170 procent van het bruto binnenlands product (alles wat burgers en bedrijven in een jaar verdienen). Het kan die schuld niet financieren op de private markt.

Daardoor resteren twee opties: kwijtschelding van schulden, of Griekenland moet uit de euro. Voor de schuldeisers komt het financieel op hetzelfde neer: ze zijn een deel van hun geld kwijt.

De overige eurolanden hebben sinds het begin van de crisis telkens getalmd om voor een van deze opties te kiezen. Met 245 miljard euro aan vooral garantstellingen en leningen is het sprookje in stand gehouden dat Griekenland kan bezuinigen, hervormen en de staatsschuld op lange termijn naar een fors lager niveau brengen.

Lees dit artikel van Jelte Wiersma verder op Elsevier

Ondertussen bij onze zuiderburen

De regering van premier Charles Michel draait op halve kracht. Terwijl de openbare schuld oploopt en de begroting dreigt te ontsporen, zijn de ministers vooral in de weer met het weerleggen van verklaringen van hun collega’s.

David Cooper, een Zuid-Afrikaanse psychiater die naar eigen zeggen de antipsychiatrie beoefende, kwam ooit tot een schokkende vaststelling. Volgens de bekende zielenarts is de normale mens eigenlijk gestoord. En uitgerekend zij die dat doorhebben, worden, althans volgens Cooper, als gestoord beschouwd.

Gewapend met die theorie schiet de Wetstraatwandelaar een eind op, zeker na een week als deze. Want terwijl de oplopende Belgische schuld en een ontsporende begroting de Europese wrevel opwekken, zijn federale ministers vooral in de weer met de eigen medianummers en met het weerleggen van verklaringen van hun collega’s. Als gevolg van die soms verbijsterende vertoningen groeit de vertwijfeling, vooral bij de Vlaamse christendemocraten, die nog altijd niet gewoon zijn aan hun tweedeplansrol.

In The World in 2015, de traditionele vooruitblik van The Economist op het komende jaar, staat over België alweer weinig opbeurends. Het blad bestempelt het federaal koninkrijk als ‘een gefragmenteerde sociale en politieke constructie op de rand van de desintegratie’. Voor 2015 voorspellen de analisten van het blad een vooruitschuifelende Belgische economie, opgezadeld als die is met een hoge schuld en werkloosheid.

Een treffend voorbeeld van de manier waarop de Belgische overheid zelf haar inefficiëntie organiseert en tegelijk de schuld opjaagt, stond in de brief die NMBS-baas Jo Cornu naar de bonzen van de spoorvakbonden stuurde. ‘Zonder dat iemand zich ernstige zorgen maakt,’ schreef Cornu, ‘nam de schuld van de NMBS sinds 2005 ieder jaar met 200 tot 250 miljoen euro toe. Als we nog vijf jaar op dezelfde manier voortdoen, zullen we aankijken tegen een schuld van 4 miljard euro. Een onhoudbare situatie.’

Over die bedragen kan worden getwist, zegt men in NMBS-kringen. Maar wat Cornu wel onvermeld liet, is dat de immer gulle regering van Guy Verhofstadt (Open VLD) in 2004 al eens 7 van de 10 miljard euro van de NMBS-schuld overnam. Die miljarden stutten nu mee de Belgische schuldenberg, die intussen naar 107 procent van het bruto binnenlands product is gestegen en die de Europese Commissie tegenstaat.

Lees verder op De Tijd

Grieks tekort weggewerkt? Dat lijkt te mooi om waar te zijn. En dat is het ook.

Volgens officiële berichten gaat het de goede kant op met de Griekse staatsfinanciën. Maar de staatsschuld oogt nog altijd gevaarlijk hoog. De kans dat Griekenland opnieuw een beroep moet doen op Europese steun, blijft groot.

Uit recente nieuwsberichten valt af te leiden dat Griekenland haar begrotingstekort kennelijk heeft weten weg te werken. Dit jaar is sprake van een overschot van 2,7 procent op de Griekse begroting, zo verwacht ook de Europese Commissie in de meest recente raming.

Het nieuws dat Griekenland haar tekorten volledig heeft weten weg te werken lijkt haast te goed om waar te zijn. En dat is het ook. Want bij het genoemde ‘overschot’ is geen rekening gehouden met de rente die Griekenland op haar enorme staatsschuld betalen moet. De plus geldt alleen voor de zogenoemde ‘primaire balans’, het begrotingssaldo exclusief de rentebetalingen.

Eigenlijk is dat hetzelfde als iemand die amper rondkomt stelt geen probleem te hebben wanneer hij de rente op zijn hypotheek niet zou hoeven betalen.

Lees deze column van Hendrik Oude Nijhuis verder op Z24

Schulden van eurozone groeien

De angst voor deflatie tiert welig. In kranten, op tv en zelfs bij de koffieautomaat wordt erover gesproken. Nu wil de ECB dit te lijf gaan met nog meer monetair ingrijpen. Hiermee maakt de ECB een cruciale fout door niet naar de ware oorzaak te (willen) kijken. Het ECB-beleid is dan ook niets meer dan symptoombestrijding, terwijl de ware oorzaak van de crisis alleen maar wordt versterkt.

Als er wordt gekeken naar waarom de ECB zo bang is voor deflatie, dan wordt in wezen duidelijk dat zij donders goed weet wat de ware oorzaak is van de crisis. In een deflatoire omgeving dalen de prijzen en dus ook het bruto binnenlands product (BBP; wat we met z’n allen verdienen), terwijl de schulden wel gewoon blijven staan. Dit betekent dus dat het steeds moeilijker wordt om de schulden terug te betalen (minder inkomen, maar dezelfde schulden). Het grote probleem is dus de schuldenberg (zie ook deze column).

In plaats van de schuldenberg direct aan te pakken, doet de ECB er alles aan om de schuldenberg draaglijker te maken (zie ook deze column van mijn hand ). Zo worden de rentes kunstmatig laag gehouden. Dit helpt niet alleen de draagbaarheid (lagere interestbetalingen), maar stimuleert ook de kredietgroei. Nog nooit kon er zo goedkoop worden geleend en dit moet bedrijven en consumenten aanzetten tot meer investeringen en consumptie, waardoor het BBP zal stijgen en de eurozone zo haar schulden kan ontgroeien. Nu wil de ECB, bijvoorbeeld, hypotheekschulden gaan opkopen om zo de kredietverlening nog verder te stimuleren. Leuke gedachte, maar het gaat nooit werken. Helaas staat de ECB niet alleen, want de Bank of England, de Federal Reserve, de Bank of Japan en velen anderen hanteren min of meer hetzelfde recept.

Waarom werkt het niet? Allereerst zijn de totale wereldwijde schulden sinds het begin van de crisis met 40% toegenomen, terwijl het wereld BBP met maar 20% is toegenomen. Nog buiten het feit dat het bestrijden van een schuldencrisis met meer schulden mesjogge is, is het natuurlijk geen houdbare kaart wanneer de schulden twee keer zo hard stijgen als het inkomen. Het tweede probleem met de aanpak van de ECB cum suis kan het best omschreven worden als: Je kunt het paard wel naar het water leiden, maar je kunt het niet dwingen te drinken. Veel bedrijven willen niet investeren (en daarvoor lenen), omdat ze geen goede eindvraag zien. De consument heeft evenmin de behoefte om meer schulden aan te gaan, omdat er nog steeds donkere wolken aan de horizon zijn (persoonlijke schulden, koopkrachtvermindering, stijgende werkloosheid, stijgende belastingdruk, en zo verder). Dit verklaart ook gelijk waarom schulden nu zo weinig economische groei veroorzaken.

Lees deze column van Alexander Sassen van Elsloo verder op De Financiële Telegraaf

Griekenland uit schulden? Een mythe

Griekenland torst nog steeds een onhoudbare schuldenlast met zich mee.

Uit koppen van recente nieuwsberichten valt af te leiden dat Griekenland haar begrotingstekort kennelijk heeft weten weg te werken.

Afgelopen jaar was sprake van een overschot van 0,8 procent op de Griekse begroting. Een opmerkelijk gegeven aangezien toen Griekenland een paar jaar eerder haar werkelijke tekorten opbiechtte ze daarmee de euro nog aan de rand van de afgrond had gebracht.

Het nieuws dat Griekenland haar tekorten in enkele jaren volledig heeft weten weg te werken lijkt haast te goed om waar te zijn. En dat is het ook. Want bij het genoemde ‘overschot’ is geen rekening gehouden met de rente die Griekenland op haar enorme staatschuld betalen moet. Eigenlijk is dat hetzelfde als iemand die amper rondkomt stelt geen probleem te hebben wanneer hij de rente op zijn hypotheek niet zou hoeven betalen.

Bij een zogeheten ‘primair’ tekort (of overschot) wordt geen rekening gehouden met rente. In het geval van Griekenland gaat het om rentebetalingen aan allerhande bezitters van Griekse schuld: individuele Grieken en Griekse bedrijven, maar ook het IMF, de Europese Centrale Bank (ECB) en andere buitenlandse eigenaren van Griekse staatsschuld.

Lees deze column van Hendrik Oude Nijhuis verder op Z24