Kamikazepiloot

Een kamikazepiloot – zo noemde oud-president van De Nederlandsche Bank Nout Wellink donderdag de Europese bankpresident Mario Draghi.

Met grote oogkleppen op voert deze een beleid dat de Europese economie steeds dichter bij de volgende recessie brengt. Wellink liet geen spaan heel van de recente acties van de ECB. Het is uiterst pijnlijk voor zijn opvolger Klaas Knot en diens Duitse collega Jens Weidmann dat zij in het koor van centrale bankiers voortdurend worden overstemd door de vertegenwoordigers van de schuldenlanden.

De hoofdeconoom van de ECB is de Belg Peter Praet. Zijn land is lid van de Club van Honderd – landen die een overheidsschuld hebben die groter is dan 100% van het bbp. Griekenland (185%) behoort ertoe, evenals Italië (132%), Portugal (128%) en Spanje (101%). Frankrijk (97%) is kandidaat-lid. Deze landen vinden het beleid van de ECB fantastisch, want ze hoeven steeds minder rente over hun reuzenschulden te betalen. België, Frankrijk en Italië krijgen zelfs geld toe als ze voor twee jaar lenen.

Een centrale bank wordt geacht voor rust en stabiliteit op de financiële markten te zorgen, maar de ECB doet precies het omgekeerde. Draghi en zijn entourage zijn de belangrijkste bron van instabiliteit geworden. In januari kelderden de koersen van bankaandelen, toen duidelijk werd welke rampzalige gevolgen negatieve rentes voor de winstgevendheid van banken hadden.

Na de aankondigingen van de ECB afgelopen donderdag schoot de AEX eerst ruim 2% omhoog, om uiteindelijk met een verlies van meer dan 1% te sluiten. De euro, die eerst zwakker werd, eindigde sterker. De drugs van dealer Draghi zijn uitgewerkt.

Lees deze column van Jaap van Duijn verder op de Telegraaf (na gratis registratie)

Rutte laat ECB onze NLse pensioenen en spaargeld verkwanselen

Gisteren vergaderde het bestuur van de Europese Centrale Bank (ECB) voor het laatst dit jaar. Net als talloze andere analisten, economen, journalisten et cetera, zat ik ook te luisteren naar de persconferentie na afloop. Daarbij probeer ik altijd op de kleine dingen, zoals onschuldig klinkende bijzinnen, te luisteren. Dat soort details vertellen soms heel veel. Deze week was dat ook het geval.

Ik ga het in dit stuk dus niet hebben over de besluiten van de ECB en de mogelijke gevolgen ervan. Daarover kan ik kort zijn: de banken en onze zuidelijke muntbroeders hadden alle recht een fles champagne te openen na de vergadering. De banken omdat het leenloket van de ECB waar ze onbeperkt – ONBEPERKT dus – geld mogen lenen à 0,05 procent rente tot minstens – MINSTENS – diep in 2017 voor ze open blijft. En de overheden van landen zoals Italië, Frankrijk en andere eurolanden die het maar niets vinden om te moeten hervormen omdat het opkoopprogramma van staatsobligaties door de ECB tot minstens – MINSTENS dus – maart 2017 door zal gaan én maandelijks meer dan 60 miljard euro zal kosten.

Met andere woorden, de overheden van dat soort landen hoeven zich de komende jaren geen zorgen te maken over of het ze lukt voldoende staatsobligaties te verkopen om de gapende gaten in de begroting te dichten. En wij, de gewone burgers in landen zoals Nederland, moeten daarvoor bloeden. Als u volgend jaar een brief krijgt van uw pensioenfonds waarin staat dat uw pensioen c.q. pensioenaanspraken gekort worden, denk dan aan 3 december 2015 en dit artikel en weet aan wie u dat te danken hebt: de ECB. Een angstaanjagend vooruitzicht voor de Nederlandse gepensioneerden en spaarders. En dat zijn we zo goed als allemaal. De ECB voert een monetaire oorlog tegen ons en is voorlopig aan de winnende hand (het is in mijn ogen de hoogste tijd voor een monetaire Acte van Verlatinghe, alleen zo kunnen we die oorlog winnen).

Zoals gezegd, lette ik vooral op de kleine dingen. Ik heb er twee gespot en die wilde ik u niet onthouden, ook omdat ik in alle analyses van het ECB-besluit van gisteren er geen letter over kon vinden.

Lees de gehele column van Edin Mujagic op Jalta

Draghi wil de EU voortaan regeren vanuit Frankfurt

Mario Draghi, de voorzitter van de Europese Centrale Bank (ECB), waarschuwt dat de grote economische verschillen tussen de landen van de eurozone een bedreiging vormen voor de monetaire unie. Dat heeft hij zaterdag gezegd op het slotdebat van een ECB-conferentie in het Portugese Sintra.

Een 150-tal economen en centraal bankiers debatteerde vrijdag en zaterdag op uitnodiging van de ECB over inflatie en werkloosheid in Europa. De jaarlijkse ECB-conferentie in Sintra is de Europese tegenhanger van de bekende conferentie die de Amerikaanse centrale bank elke zomer houdt in Jackson Hole.

‘In een economische en monetaire unie kan je je geen grote en stijgende divergenties tussen landen veroorloven. Ze hebben de neiging explosief te worden’, zei Draghi. ‘Vooral in een economische en monetaire unie moet een centrale bank commentaar geven op zaken die de prijsstabiliteit bemoeilijken en het bestaan van de unie ondermijnen.’

Hij verwees impliciet naar de grote verschillen op het vlak van werkloosheid. De Italiaanse econoom Tito Boeri signaleerde dat de gemiddelde werkloosheidsgraad in de vier eurolanden met de hoogste werkloosheid (Griekenland, Spanje, Cyprus en Portugal) 15 procentpunten hoger is dan in de vier landen die het best presteren (Duitsland, Oostenrijk, Luxemburg en Malta). Die kloof is duidelijk groter dan voor de crisis van 2008.

Lees verder op De Tijd >>>

Varoufakis is op bezoek geweest bij Draghi

Greek Finance Minister Yanis Varoufakis met ECB President Mario Draghi for talks in Frankfurt this morning. He struck an optimistic tone after his meeting. The Greek finance minister told reporters shivering outside the ECB headquarters that he believes discussions with international lenders can be concluded quickly.

Varoufakis told Italian daily La Repubblica:

“Greece is bankrupt since 2010. There’s no recovery. Those who want to make people believe the opposite are lying. That’s precisely why we need extraordinary measures.”

Tomorrow’s meeting with Germany’s finance chief Wolfgang Schäuble will be a big test, though. The suspicion is that Berlin will want to play a long game with Greece, and see signs of economic reform before loosening the ties of austerity.

Bronnen: The Guardian, Open Europe

Draghi speelt met vuur (3)

Het feuilleton gaat door. En in deze aflevering: hoe banken geen trek hebben in extreem goedkoop geld. En hoe dat koren op de molen is voor Mario Draghi en zijn QE-kornuiten bij de Europese Centrale Bank (ECB).

Vandaag was de tweede ronde van bankensteun, de zogeheten TLTRO. Eerder hadden we al LTRO, dat was bijna gratis geld waarmee banken lucratieve handel mee mochten drijven. TLTRO is targeted (vandaar de T) en mag alleen gebruikt worden voor kredietverlening. En wat blijkt? Banken pruimen het niet. Ondanks de extreem lage rentevergoeding van 0,15%.

Hoeveel duidelijker wil je het hebben? Deze tweet plus grafiek van Robeco-analist Jeroen Blokland says it all.

En dus komt de geldpers van Draghi piepend en krakend tot stilstand. Maar dat is niet de bedoeling van de vrijgevige Italiaan. Er móet en zál geld in die verdraaide economie gepompt gaan worden.

Lees verder op de blog van Martin Visser

Gaat Draghi Italië redden op kosten van Noord-Europa?

Italien befindet sich in einem kritischen Zustand. Die Regierung von Matteo Renzi hat bisher – ähnlich wie jene von Francois Hollande – keinerlei Reform-Absichten erkennen lassen. Eine Diskussion in der EZB zeigt: Die Italiener verlassen sich auf den einsamen Retter Mario Draghi. Die Banken Italiens werden die Haupt-Begünstigten der nächsten Geldschwemme. Das Risiko wandert in Richtung Norden.

Italiens Kreditwürdigkeit wurde am Freitag von Standard & Poor’s von BBB auf „BBB -“ herabgesetzt und nähert sich damit dem Ramsch-Niveau. Und dies trotz der Hoffnung auf Staatsanleihenkäufe durch die EZB, vornehmlich aus Italien. Standard & Poor‘s begründet die Herabstufung mit der Prognose eines deutlichen Anwachsens des italienischen Schuldenbergs in den kommenden Jahren.

Schon Ende dieses Jahres schwillt Schätzungen zufolge Italiens Staatsverschuldung auf 135 Prozent gemessen an der Wirtschaftsleistung an.

Italien befindet sich in der Rezession. Im zweiten Quartal 2014 war die Wirtschaft um 0,2 Prozent geschrumpft und dies zum zweiten Mal in Folge.

Einem Bericht von Reuters zufolge plant EZB-Chef Draghi, das QE-Programm (Quantitative Easing) einschließlich der ABS-Papiere deutlich über 1.000 Milliarden Euro auszuweiten.

Offenbar gibt es im EZB-Rat eine Diskussion darüber, vorrangig Staatsanleihen aus Italien zu kaufen. Bisher war angedacht, Bonds von allen Staaten im Euroraum gleichermaßen aufzukaufen, bzw. entsprechend den EZB-Kapitalquoten. Dies hätte bedeutet, dass vorrangig deutsche Anleihen, danach französische und erst an dritter Stelle italienische Anleihen von der EZB gekauft werden sollten.

Draghi hätte sich damit dem Vorwurf der monetären Staatsfinanzierung entzogen. Gleichwohl werden durch ein breit angelegtes Staatsanleihen-Kaufprogramm (OMT) Risiken zwischen den Euro-Ländern umverteilt. Für eine solche Umverteilung gibt es kein EZB-Mandat.

Doch nun steht auf der Agenda, vorzugsweise italienische Staatsanleihen in die EZB-Bilanz aufnehmen, vorgeblich wegen der höheren Zinsen die Italien im Gegensatz zur Verzinsung deutscher Bonds (Spreads) zahlen muss.

Die Zinsen für Bonds im Euroraum wurden ohnehin nach unten gedrückt, nachdem Draghi mit seiner Ankündigung „whatever it takes to save the Euro“ die Märkte beruhigt hatte, indem er damit versicherte, den Banken und Anlegern ihre Investitionen in Bonds auch aus Krisenländern wie Italien abzunehmen.

Sollte sich Draghi im EZB-Rat durchsetzen, so könnte er tatsächlich bevorzugt italienische Staatsanleihen in die Bilanz aufnehmen.

Damit würde Draghi vorrangig italienischen Banken entlasten. In deren Bilanzen befinden sich Staatsschuldpapiere im Volumen von knapp 400 Milliarden Euro, die beim Banken-Stresstest als „risikolos“ eingestuft wurden.

Lees verder op DWR

Draghi speel met vuur (2)

Ik kan er wel een feuilleton van maken. Mario Draghi, de president van de Europese Centrale Bank, blijft met vuur spelen. Naar aanleiding van een speech van zijn vicepresident schreef ik al zoiets.

Vandaag zette hij zijn missie voor QE, quantitative easing, stevig door. Hij lijkt steeds minder aan te trekken van de zes tot acht ECB-bestuurders die tegen het opkopen van staatsobligaties zijn. IJzerenheinig zet hij in op dit wondermiddel. De markten rekenen er nu eenmaal op en Draghi wil blijkbaar graag leveren.

Vorige maand was er veel reuring na een bericht van persbureau Reuters. Daarin lekten centrale bankiers over de interne discussies. Dat leidde tot de nodige commotie waarop Draghi met zijn 23 collega’s in Frankfurt met een unanieme verklaring kwamen. De ECB wilde daarmee de indruk wekken dat het weer pais en vree was.

Waar gaat het om? De ECB heeft een reeks steunmaatregelen genomen. Ze verleent bankensteun (TLTRO) en koopt verpakte leningen (ABS) en obligaties (covered bonds) op. Draghi zei dat dit zou leiden tot een vergroting van de bankbalans tot het niveau van 2012. Omgerekend: € 1000 miljard.

Aanvankelijk was dit slechts een “verwachting”, dus de ECB was er niet op af te rekenen. En het zou de ECB niet dwingen meer te doen (QE bijvoorbeeld) als de verwachting niet zou worden gehaald. In latere bijeenkomsten sprak Draghi ineens van een “doel”. Daarmee zou de deur naar QE wel degelijk wagenwijd open te staan. Want wordt het doel niet gehaald, dat moet de ECB wel andere munitie inzetten.

Lees verder op de blog van Martin Visser

Draghi speelt met vuur (1)

De belofte van Mario Draghi, president van de Europese Centrale Bank, om te doen “whatever it takes” in juli 2012 kwam als een volslagen verrassing. Zelfs voor veel andere bestuursleden van de ECB. Naar verluidt had Draghi vooraf politieke rugdekking bij bondskanselier Angela Merkel gezocht.

Heel blij maakte Draghi de hardliners binnen de ECB er niet mee. Maar op de Duitse centrale bankier Jens Weidmann na kon iedereen uiteindelijk leven met het opkoopplan dat de resultante was van deze belofte om de euro te redden. Dit plan, OMT genaamd, kende namelijk een belangrijke conditie. De ECB zou alleen landen gaan helpen die zich onder de knoet van de trojka zouden houden.

Nu er weer zo’n majeur plan op stapel staat, is de situatie een geheel andere. De ECB gaat in de komende maanden een knoop doorhakken over een nieuw opkoopprogramma, deze keer luisterend naar de sexy naam QE. En deze keer is het allerminst een verrassing. De financiële markten dringen er namelijk al lang op aan dat de ECB voluit staatsleningen gaat kopen en de ECB-bestuurders discussiëren er publiekelijk over.

Ondanks verzet van een stevige minderheid (naar verluidt zijn 8 van de 24 bestuurders faliekant tegen) voeren Draghi en enkele van zijn medestanders de druk steeds verderop. Vicepresident Vítor Constancio ging afgelopen week zelfs zo ver dat hij het moment van besluitvorming alvast aankondigde: eerste kwartaal 2015.

En Constancio deed nog iets listigs.

Lees verder op de blog van Martin Visser