Burgerinitiatief Soevereiniteit

Het begon allemaal hiermee op 26 januari 2013: Onherroepelijk richting een federale unie. Ook wij eisen een referendum. Deze oproep in de krant verscheen naar aanleiding van de speech van David Cameron waarin hij de Britten een referendum over de Europese Unie beloofde (en die uiteindelijk heeft geleid tot een Brexit). Het Burgerforum-EU werd in allerijl opgericht en een burgerinitiatief gestart.

Exact twee maanden later, op 26 maart 2013, werden 56.000 handtekeningen ingeleverd bij de Tweede Kamer. De Commissie Verzoekschriften en Burgerinitiatieven keurde het burgerinitiatief goed evenals de Vaste commissie voor Europese Zaken. Deze laatste organiseerde een hoorzitting met experts op 9 september 2013. Zelf mochten we daaraan niet deelnemen, alleen bijwonen. Daarna was het wachten op het Tweede Kamerdebat met de Minister van Buitenlandse Zaken Frans Timmermans.

Op 21 januari 2014 (10 maanden na indiening) was het zover. Met heel veel sympathisanten en belangstellenden op de tribune van de Tweede Kamer en een inleidende speech van Thierry Baudet (te zien hieronder).
Tweede Kamerdebat Burgerinitiatief Geen bevoegdhedenoverdracht naar de EU zonder referendum

Tweede Kamerdebat 21 januari 2014 Burgerinitiatief “Geen EU-bevoegdhedenoverdracht zonder referendum”

Uiteraard vingen wij bot. De Tweede Kamer wilde in meerderheid geen referendum bij volgende soevereiniteitsoverdracht. De enige motie die wel werd aangenomen was van Pieter Omtzigt en Gert-Jan Segers waarin de Raad van State werd verzocht een onderzoek in te stellen naar de ‘sluipende bevoegdheidsoverdracht’. Is er sprake van een sluipende bevoegdheidsoverdracht? En zo ja, hoe zou dit in de toekomst kunnen worden voorkomen? In dit advies zou de Raad van State op deze vragen antwoorden moeten proberen te geven.

Na het Kamerdebat hief het Burgerforum-EU zichzelf op. Een kleine groep ging door. Zij besloten een denktank op te richten (Forum voor Democratie) en een doetank (Burgercomité-EU). Twee aparte organisaties die ieder met een eigen strategie een ander netwerk zouden bouwen, maar samen zouden werken waar mogelijk.

In de zomer van 2014 werd het Raad van State Advies gepubliceerd. Dit advies deed ons van de ene verbazing in de andere rollen. Als Burgercomité-EU besloten we er daarom een boekje over te schrijven.

Over het advies van de Raad van State zou ook een debat worden georganiseerd, echter nu met de Commissie Europese Zaken en de Minister van Buitenlandse Zaken (inmiddels Koenders). Op 4 juni 2015 heeft dat debat (bijna een jaar na het advies) plaatsgevonden. De initiatiefnemers van het burgerinitiatief mochten er niets zeggen en uiteraard waren er ook geen journalisten. Gelukkig waren er wel weer veel sympathisanten aanwezig.

Het gehele traject van dit burgerinitiatief heeft bijna 2,5 jaar in beslag heeft genomen. Het heeft uiteraard ook niet het gewenste resultaat opgeleverd. Dat wil zeggen een echte, oprechte discussie over soevereiniteitsoverdracht met parlementariërs in het parlement. Wel is het zo dat het verschijnsel sluipende soevereiniteitsoverdracht in toenemende mate niet meer ontkend wordt en ook de Raad van State onderkent in haar advies dat hier probleem is, een democratisch tekort, maar doet dit af als: ‘jammer, maar noodzakelijk’, want wij ‘moeten’ immers richting een federaal Europa. Ondanks het referendum in 2005 waarbij Nederlandse burgers in meerderheid tegen de Europese grondwet stemden, vinden instituties en politici blijkbaar dat zij tóch het mandaat hebben om steeds weer zeggenschap over ons land aan de Europese Unie over te dragen, zonder het Nederlandse volk expliciet te consulteren. De vertegenwoordigende democratie schiet daar volgens het Burgercomité-EU ernstig tekort. In partijprogramma’s is de Europese Unie maar één van de vele onderwerpen en wordt zelden in termen van soevereiniteitsoverdracht besproken. Veel partijen weten heel goed dat soevereiniteitsoverdracht niet populair is bij de kiezer. Dus tracht men het gespreksonderwerp op alle mogelijke manieren zoveel mogelijk uit de weg te gaan.

Dat is door dit burgerinitiatief niet goed meer mogelijk. Soevereiniteitsoverdracht staat definitief op de kaart. Tevens gaf de Minister van Buitenlandse Zaken Frans Timmermans de initiatiefnemers een goed advies, namelijk om te wachten op de Wet raadgevend referendum die in behandeling was. Dat was niet aan dovemansoren gezegd. Het Burgercomité-EU is erin gedoken, experts geconsulteerd en het hele wetgevingsproces op de voet gevolgd. En op deze wet werd onze nieuwe campagne ontwikkeld.

Zelfs de Raad van State zegt het: EU almaar groter

Natuurlijk is er sprake van sluipende machtsoverdracht aan de EU. Een groep rond Thierry Baudet eist antwoord van minister Timmermans.

Het is meer dan anderhalf jaar geleden dat wij met een aantal anderen in deze krant opriepen tot een referendum over de Europese Unie (‘Ook wij willen een referendum’, 26 januari 2013). In navolging van de Britse premier Cameron, die kort daarvoor had gesproken van het ‘groeiende democratisch gat tussen de EU en haar burgers’ – en die de Britten daarom een referendum beloofde – spraken wij van ‘sluipende bevoegdheidsoverdracht’ aan de EU waardoor het Nederlands parlement steeds verder buiten spel kwam te staan. Kort daarvoor had de Raad van State in een ongewoon fel rapport (van 18 januari 2013) eveneens gewaarschuwd voor de centraliserende impulsen van Brussel en gesproken van ‘democratische vervreemding’ die in diverse Europese landen zou ontstaan. In reactie op de maatregelen die werden genomen om de eurozone te redden, betoogde één van ons (Ewald Engelen) dat Nederland ‘aan de vooravond van een staatsgreep’ stond [door Van Rompuy c.s.].

De politiek bleef helaas doof voor onze zorgen. Daarom richtten wij een ‘Burgerforum’ op dat in korte tijd meer dan 60.000 handtekeningen wist te verzamelen van burgers die, net als wij, van mening waren dat de inwoners van Nederland zelf moeten kunnen beslissen over verdere bevoegdheidsoverdracht aan de EU. Op 20 januari van dit jaar – meer dan tien maanden nadat wij de handtekeningen hadden ingeleverd (!) – mochten wij deze petitie eindelijk toelichten in een plenair debat. Ons verlangen – referendum bij nieuwe bevoegdheidsoverdracht – werd verworpen omdat volgens minister Timmermans en de fracties die hem steunden, onduidelijk was wat met ‘sluipende bevoegdheidsoverdracht’ werd bedoeld.

Natuurlijk was dit een schijnbeweging. ‘Sluipend’ was uiteraard niet letterlijk bedoeld maar overdrachtelijk: wetten en regelingen kunnen niet ‘sluipen’. Dat begrepen wij ook wel. We doelden vanzelfsprekend op de salamitactiek die Jean-Claude Juncker ooit als volgt omschreef: „We gaan steeds een stapje verder totdat er geen terugkeer meer mogelijk is”. Of, zoals Romano Prodi zei: „Bij de invoering van de euro was een crisis voorspelbaar. Destijds was het verstandige antwoord: we zetten nu deze stap. De rest zal volgen”.

Inderdaad ondervinden we voortdurend hoe de EU nieuwe bevoegdheden opeist en onze democratie overvleugelt. Denk aan de regels over begrotingscontrole (waardoor we niet meer zelf in laatste instantie kunnen beslissen over ons geld), of aan de bankenunie (waardoor we aansprakelijk zijn voor de banken in Zuid-Spanje en Griekenland). Denk aan de regelzucht van het Europees Parlement of aan het optuigen van een Europees Openbaar Ministerie; aan het Europese immigratiebeleid en de Europese defensiemacht-in-wording. Stuk voor stuk kleine stapjes voorwaarts die een paar jaar later weer nieuwe bevoegdheidsoverdracht noodzakelijk maken – totdat we uiteindelijk uitkomen bij het enig mogelijke eindstation: de United States of Europe. Ziedaar. Het genie van Jean Monnet.

De discussie over ‘sluipend’ of ‘niet-sluipend’ was dus een schijndiscussie, een truc om de aandacht af te leiden van het hoofdpunt.

Niettemin heeft de Raad van State zich over deze kwestie gebogen. In een rapport dat verscheen op donderdag 17 juli 2014 onderzocht het de vraag of we van zo’n ‘sluipende bevoegdheidsoverdracht’ kunnen spreken. „De toepassingsmogelijkheden”, zo bevestigt de Raad, „van de overgedragen bevoegdheden kunnen in de praktijk ruimer blijken te zijn dan de verdragspartijen oorspronkelijk voor ogen stond”. De analyse vervolgt: „De omvang van de toegedeelde bevoegdheden is niet altijd scherp afgebakend”. Inderdaad, de machtsuitdijing komt niet alleen door de Commissie en het Europees Parlement; maar ook „moet onderkend worden dat het [Europees] Hof met zijn jurisprudentie de oorspronkelijke bedoeling van de verdragen meer dan eens verder heeft gebracht dan de besluitvorming bij onderlinge overeenstemming van de lidstaten”.

De Raad van State concludeert vervolgens dat „deze ontwikkelingen het beeld kunnen scheppen van een verschuivend machtsevenwicht ten koste van de volksvertegenwoordiging”. In de volgende alinea is het oordeel geveld: „Het verschijnsel dat als ‘sluipende overdracht’ van bevoegdheden wordt ervaren…”.

De kern: natuurlijk is er sprake van sluipende machtsoverdracht. Was er iemand die dat serieus kon betwisten? Donderdag 9 oktober zal het rapport van de Raad van State besproken worden in de Tweede Kamer. De hoop is dat het Timmermans ditmaal lukt om hoofd- en bijzaken van elkaar te onderscheiden en dat er een fundamenteel – dus inhoudelijk – antwoord komt op de vraag of Nederlanders zelf over de toekomst van hun democratie mogen beslissen. En zo niet, waarom dan niet? Waarom wordt het ‘nee’ uit 2005 genegeerd? Met welk recht wordt ons geleidelijk ons zelfbestuur ontnomen?

Antwoorden, heer Timmermans!

dr. Thierry Baudet is auteur van De Aanval op de Natiestaat;
prof. dr.Paul Cliteur is filosoof en rechtsgeleerde;
prof. dr. Arjo Klamer is hoogleraar economie van de kunst en cultuur EUR;
prof. mr. Jos Teunissen is hoogleraar staats- en bestuursrecht OU;
prof. dr. Tom Zwartis hoogleraar internationaal en Europees recht UU.

Dit artikel is gepubliceerd in het NRC Handelsblad van maandag 6 oktober 2014

Raad van State brengt advies uit n.a.v. Kamerdebat burgerinitiatief EU-referendum

En daar is het dan, Raad van State advies W01.14.0025/I/Vo/B naar aanleiding van het Tweede Kamer debat over het burgerinitiatief, bijna een half jaar geleden, van het Burgerforum-EU. In dit burgerinitiatief werd de politiek opgeroepen een referendum uit te schrijven zodra er weer bevoegdheden worden overgedragen om zo de ‘sluipende bevoegdheidsoverdracht’ naar Brussel een halt toe te roepen.

Alle moties voor een referendum naar aanleiding van dit debat zijn door de regering ontraden en hebben het niet gehaald. De enige motie die wel is aangenomen is een motie van Pieter Omtzigt waarin de Raad van State werd verzocht een onderzoek in te stellen naar de ‘sluipende bevoegdheidsoverdracht’. Is er sprake van een sluipende bevoegdheidsoverdracht? En zo ja, hoe zou dit in de toekomst kunnen worden voorkomen? In dit advies probeert de Raad van State op deze vragen antwoorden te geven.

Kort samengevat adviseert de Raad het volgende: ‘Niets aan de hand mensen, loopt u vooral rustig door’. Toch loont het zeker de moeite dit advies te lezen al was het maar vanwege het juridisch gebrabbel, de verbijsterende chutzpah en het obscurantisme waarmee men deze existentiële zaak probeert af te doen. Een bloemlezing:

Over het overdragen van bevoegdheden:

‘Een dergelijke verdeling van bevoegdheden impliceert echter geen verlies van soevereiniteit en zal veelal juist een bevestiging of versterking daarvan opleveren.’

Hier staat simpelweg ‘zwart is wit’, ‘vrede is oorlog’ of ‘ja is nee’ geschreven. Zodra zinnen abstract geformuleerd worden is dat dikwijls een aanwijzing dat er iets niet in de haak is. Het advies is doordrenkt van abstracte en boute beweringen zonder enige bewijsvoering.

‘Het terugleggen van bevoegdheid op nationaal niveau biedt dan ook geen bevredigende aanpak en oplossing’.

Een non sequitur van de eerste orde. De Raad van State toont nergens maar dan ook nergens in haar advies aan of maakt het zelfs maar enigszins aannemelijk dat dit het geval is. Integendeel, alles wijst op het tegendeel. Europese landen buiten de EU (Noorwegen, Zwitserland, IJsland, etc.) worden niet omlaag getrokken door het zinkend schip dat de EU heet en slagen er prima in allerlei problemen op nationaal niveau op te lossen.

Uit het advies blijkt daarentegen wel herhaaldelijk en haarscherp dat Nederland bij het tekenen van een verdrag in feite een blanco cheque uitschrijft. Immers, de bevoegdheden zijn niet scherp afgebakend en dit kan er toe leiden, dat, zeker in tijden van crisis, de EU bevoegdheden naar zich toetrekt waar niemand bij het ondertekenen van het verdrag rekening mee had gehouden laat staan wenselijk had gevonden:

‘Daardoor is die samenwerking in de loop van de tijd onmiskenbaar breder en intensiever geworden dan oorspronkelijk bij de goedkeuring van de verdragen werd vermoed of voorzien.’

Ja, u leest het goed, het staat er echt. Nederland moet bevoegdheden overdragen zonder dat er ooit sprake is geweest van enige geïnformeerde wilsovereenstemming. Nederlandse politici zijn zo enorm dom en naïef geweest dat ze hun handtekening onder verdragsteksten hebben gezet die blijkbaar zo vaag waren dat ze in feite blanco cheques hebben getekend. Nederland is aan de grillen van Brusselse bureaucraten overgeleverd.

‘Deze ontwikkeling kan een gevoel van verlies aan controle teweeg brengen’

Door het hele advies heen schrijft de Raad van State ineens over ‘gevoelens’, ‘indrukken’ en ‘beelden’ zodra ze een keihard en vervelend feit liever als een ‘oordeel’ wil wegzetten in plaats van het eerlijk te erkennen voor wat het is: een vervelende harde waarheid. Dit is zowel kinderlijk als irritant. Als ze eerlijk waren geweest hadden ze geschreven: ‘Deze ontwikkeling betekent een totaal verlies aan controle’. Nog zo’n voorbeeld:

‘Bij de vaststelling van verordeningen of richtlijnen door het Europees Parlement en de Raad kan een interpretatie worden gegeven aan een verdragsbepaling die uitstijgt boven hetgeen een lidstaat kon verwachten of meende te mogen verwachten op het moment dat de verdragsbepaling tot stand kwam. In dat geval kan in het nationale parlement de indruk ontstaan dat de instellingen (‘Brussel’) zich bevoegdheden aanmeten die het nationale parlement niet had beoogd over te dragen.’

Niets ‘kan de indruk ontstaan’, dat is een eufemisme, het is namelijk een keihard feit dat ons parlement weerloos is zodra verdragen naar willekeur geïnterpreteerd kunnen worden en dat is het geval want, zo vervolgt de Raad van State zelf:

‘De oorzaak daarvan ligt niet zelden in het feit dat een (sociaal, cultureel, educatief) onderwerp of beleidsterrein waarover of waarop de EU geen bevoegdheid lijkt te hebben, toch op het niveau van de Unie tot besluitvorming leidt, omdat het tevens raakt aan de vrijheden van de Unie (vrij verkeer van personen, goederen, diensten en kapitaal) of dat het effect zou hebben op de goede werking van de interne markt.’

Onder ‘de vrijheden van de Unie’ kan men natuurlijk alles scharen wat men maar wil, met andere woorden, de EU kan doen wat ze maar wil. Sterker nog, het Hof van Justitie, aldus de Raad in een ronduit huiveringwekkende passage, hanteert de doctrine van het ‘nuttig effect’ en

‘Die methode van uitleg brengt met zich dat niet de oorspronkelijke standpunten en bedoelingen van de onderscheiden verdragsluitende lidstaten bepalend zijn voor de uitleg, maar de gemeenschappelijke bedoeling van de Uniewetgever en het gunstig effect daarvan voor het proces van Europese Integratie. Dat brengt onvermijdelijk mee dat de uitleg van bepalingen door het Hof soms (aanzienlijk) afwijkt van wat regeringen bij de aanvaarding daarvan hebben toegelicht.’

In deze passage staat zwart op wit dat de toekomst van Nederland in handen ligt van een stel ongekozen buitenlandse rechters in Luxemburg en onze Raad van State vindt het allemaal wel goed en eindigt haar advies met de volgende bizarre zin die zo uit de mond van Chamberlain had kunnen komen:

‘Onderkend moet worden dat het parlement ook in de toekomst kan worden geconfronteerd met onderhandelingsresultaten of beslissingen die, hoewel zij minder stroken met in Nederland levende inzichten of wensen, onderdeel zijn van een compromis dat onder druk van de omstandigheden moet worden aanvaard.’

Hier had moeten staan, want dat was tenminste eerlijk geweest: ‘Onderkend moet worden dat ook in de toekomst Nederland geconfronteerd kan worden met Europese dictaten die ons tegen onze zin in door de strot worden geduwd zolang we lid blijven van de EU.’

Het is duidelijk, we zullen voor onze eigen vrijheid moeten gaan vechten want we zijn door onze politici voor veertig zilverlingen en een leuk baantje in Brussel verkocht en verraden. Van de Raad van State hoeven we in ieder geval niets te verwachten.

Lees zelf en huiver >>>

Burgercomité-EU

Help mee met een referendum!

Dinsdag 8 april 2014 is de ‘Wet Raadgevend Referendum’ door de Eerste Kamer bekrachtigd en deze wet stelt ons vanaf ongeveer 1 juli 2015 (wanneer de wet naar verwachting in werking treedt) in staat een wet die door de Eerste Kamer is aangenomen, maar nog niet door de koning is ondertekend, door middel van een referendum ter goedkeuring eerst voor te leggen aan de bevolking.

Zodra een voor ons doel geschikte wet door het parlement is aangenomen, een wet die dus ook referendabel is, zullen wij als Burgercomité-EU alles op alles zetten om zo’n referendum af te dwingen.

Makkelijk zal dit niet zijn. Hiervoor zullen we namelijk binnen acht weken maar liefst 300.000 (papieren!) handtekeningen moeten verzamelen! Daar moet dus een flinke organisatie voor klaar staan en eventueel benodigde fondsen.

Wilt u helpen, iets doen, hoe klein ook? Meldt u dan aan via onze pagina Vrijwilligers.

Alvast bedankt!
Burgercomité-EU

Doe mee met onze Crowd Funding Actie!

Deze actie is op 1 juni j.l. geëindigd!

Iedereen die heeft meegedaan: onze dank is groot! Als u te laat bent: u kunt sinds kort ook Doneren!

U kunt ons nu voor het eerst ook financieel steunen door middel van crowdfunding. Tot nu toe hebben we zelf alle kosten betaald, maar een rechtszaak zal natuurlijk aardig wat geld gaan kosten. Dat geldt uiteraard ook voor het binnenhalen van 300.000 (papieren) handtekeningen en het voeren van een campagne voor een referendum. We zullen vanzelfsprekend elke uitgegeven cent verantwoorden. We hopen met uw steun de komende vijf weken tot aan 1 juni (die gedenkwaardige dag waarop we precies negen jaar geleden met een tweederde meerderheid tegen de Europese grondwet stemden en die we uiteindelijk in de vorm van het Verdrag van Lissabon toch gewoon hebben gekregen) daarvoor een potje bijeen te krijgen.

Steun ons hier via onze Crowdfunding Actiepagina!

Er staat enorm veel op het spel en daarom zullen we met uw steun blijven vechten totdat de Nederlandse bevolking in staat is gesteld haar stem rechtstreeks via een referendum te laten horen.

Sociale media bom op 22 mei: doe mee!

Deze actie is op 22 mei 2014 om 12.00 geëindigd!

Wij danken alle deelnemers! Op veler verzoek zal de volgende actie weer een mailactie omvatten (zoals onze ‘mailbom’ naar de Tweede Kamer in januari), zodat u ook kunt meedoen zonder dat u gebruik maakt van sociale media.

Op 22 mei zijn de Europese verkiezingen. Uiteraard zullen wij daar aandacht aan besteden, hoewel onze invloed met 26 van de 750 zetels in het Europees parlement zeer beperkt is. Toch willen wij dit moment niet zomaar voorbij laten gaan. Daarom zijn wij op Thunderclap een sociale media campagne gestart: ‘Samen voor een EU-referendum’.

‘Thunderclap’ is een communicatieplatform dat mensen en organisaties helpt om gehoord te worden door een boodschap ‘samen’ te verspreiden. Thunderclap stuurt op één moment namens alle sympathisanten van een campagne een sociale mediabericht uit. Een zogenaamde ‘Sociale Media Bom’. Want beter op één moment veel aandacht, dan over een lange periode een beetje aandacht. We hebben een paar weken de tijd om zoveel mogelijk deelnemers te verzamelen.

Iedereen die een EU-referendum en/of zijn stem wil laten horen kan ons steunen via Thunderclap met een Facebook- en/of Twitterbericht. Deze worden dus niet meteen verstuurd, maar opgespaard. Tot 22 mei – de dag van de Europese verkiezingen. Dan gaan om 12 uur ’s middags in een klap alle berichten eruit, met de hoop op een buzz en hopelijk een wordt het EU-referendum een trending topic!

Hoe werkt dat?

U klikt u op de knop JOIN THIS THUNDERCLAP in de widget van Thunderclap hier meteen rechts op de site (of ga via deze link naar onze Thunderclap Actiepagina). Met een paar klikken koppelt u uw Facebook en/of Twitter account. Namens het aangemelde account zal dan op 22 mei om 12.00 ‘s middags een eenmalig (!) een kort bericht verstuurd worden: ‘Samen voor een EU-referendum! Sluit je ook aan bij het Burgercomité EU!’ Eventueel kunt u deze nog zelf aanpassen.

Doet u mee?

Ga dan naar onze actie op Thunderclap! Vraagt u uw vrienden en familie op Facebook en Twitter om mee te doen?

Alvast heel veel dank!

Onderzoek rechtszaak

UPDATE 22 juni 2014

Binnenkort komt de werkgroep bijeen met daarin alle experts die zich bij ons hebben aangemeld! Wordt vervolgd…

Het Burgercomité EU is van plan bij het Hof van Justitie in Luxemburg een rechtszaak aan te spannen tegen het steeds opnieuw oprekken van de verdragen door de EU. Of en hoe dit precies mogelijk is zal een advocatenkantoor voor ons gaan uitzoeken.

Wij op zoek naar een of meer deskundigen op het gebied van het staats- of Europees recht die ons hierin willen adviseren.

Ook zullen we gaan inventariseren in hoeverre een juridische procedure bij een Nederlandse (bestuurs)rechter haalbaar is.

Mocht u of iemand die u kent ons daarbij kunnen en willen helpen dan kunt u contact met ons opnemen via de pagina Contact.