‘Hier tötet die EU Menschen’, schreef het dagblad Neues Deutschland met grote letters vorige week bij een foto van een dood op de golven drijvende Afrikaan. Hij was één van de slachtoffers van de scheepsramp, waarbij voor de kust van Libië honderden vluchtelingen verdronken.
Misschien is zo’n rabiate kop te verwachten in een krant die ooit het partijorgaan van de DDR was. Maar andere Europese dagbladen waren nauwelijks milder. Il vergogna dell’Europa (De schande van Europa) kopte de Italiaanse Messagero. ‘Vluchtelingen, Europa machteloos tegenover de tragedie’, schreef de Franse Figaro.
In ons eigen land weerklonk ook dat laatste geluid. Bootramp toont onmacht EU kopte de NRC. Trouw hield het neutraler: Ergste bootramp ooit op Middellandse Zee. Bij zoveel prudentie neem je het vreemde neo-Nederlands graag op de koop toe.
Want vreemd is het wel: de golf van masochisme waartoe de zich aaneenrijgende scheepstragedies in Europa aanleiding heeft gegeven. Het hele continent leek de afgelopen week ondergedompeld in de sfeer van schuld en boete. Zo ver als Neues Deutschland ging men meestal niet. Maar wel strooide de één na de andere commentator as uit over de hoofden van de Europese burgers en overheden, die dan misschien niet direct ‘moordenaars’ maar toch wel mede verantwoordelijk zouden zijn geweest aan de verschrikkingen op zee.
Ik vind dat een rare redenering.