Houdt Schotland de Britten in de EU?

Nu David Cameron met een onverwachte meerderheid de Britse verkiezingen heeft gewonnen, moet hij twee kwesties van nationale zelfdefinitie oplossen.

Eén: het Verenigd Koninkrijk in de Europese Unie houden (zoals hijzelf wil).
Twee: het Verenigd Koninkrijk intern bijeenhouden. Beide kwesties raken verknoopt. Als de verzamelde Britse kiezers voor een vertrek uit de EU kiezen, wordt het heel moeilijk de Schotten binnen de eigen unie te houden. Ook thuis is het referendum over de EU dus hoog spel. Maar voor Cameron – de bijnaam ‘Houdini van Westminster’ heeft hij inmiddels dik verdiend – kan deze verstrengeling ook een voordeel zijn: ze geeft extra ontsnappingskansen.

Obstakels zijn er te over, te beginnen met het vinden van een referendum- datum. De belofte was ‘voor eind 2017’. Nu heeft een winnaar veel politiek kapitaal, alleen dat al pleit voor een versnelling. ‘Cameron launches blitz on Europe’, kopte The Sunday Times prompt – op de voorpagina zagen we de premier met opgerolde mouwen spek met eieren bakken.

Een versnelling is echter ook een erkenning van beperkingen. Ten eerste kan binnen zo’n korte termijn een volledige Europese verdragswijziging nooit afgerond worden, dus het wordt een zaak van gewone wetgeving, verklaringen, protocollen of voorverkoop. Ten tweede gaan in 2017 zowel de Fransen (voorjaar) als de Duitsers (najaar) naar de stembus; in de aanloop zullen president François Hollande en bondskanselier Angela Merkel niet graag veel toegeven. Sowieso is 2016 dus beter. Tegelijk is te veel vervroegen riskant op binnenlands vlak, want in mei dat jaar gaan de kiezers stemmen in… Schotland. Zo komt Cameron waarschijnlijk uit op de zomer of het najaar van 2016 – en heeft het Britse publiek alvast een nuchter inkijkje in het krachtenveld.

Op de Europese top van eind juni gaat Cameron zijn collega-regeringsleiders vertellen wat hij wil. Hoewel de Britse pers het soms voorstelt als een zaak tussen Londen en ‘Brussel’, is een verdragswijziging een zaak van alle 28 lidstaten.

Lees deze column van Luuk van Middelaar verder op NRC

Schotse premier: kiezers zijn voor de gek gehouden

De terugtredend premier van Schotland heeft gisteren gezegd dat kiezers voor de gek zijn gehouden door politici in Londen. Volgens Alex Salmond hebben Schotse kiezers in het referendum deze week tegen afscheiding gestemd omdat ze geloofden in de beloften voor meer zeggenschap voor Schotland.

Dat had de Britse premier David Cameron beloofd. Maar na de uitslag van het referendum zei hij dat meer autonomie voor Schotland samen moet gaan met soortgelijke hervormingen in Engeland, Wales en Noord-Ierland.

Volgens Salmond komt Cameron daarmee terug op zijn eerdere beloften. ‘Het zijn de mensen die nee hebben gestemd die zijn misleid, die zijn beetgenomen, die voor de gek zijn gehouden’, zo zei hij zondag tegen de BBC. ‘Zij zijn vandaag het kwaadst, het diepst gekwetst en het teleurgesteldst in Schotland.’

Cameron verzekerde daarop dat Schotland meer autonomie krijgt, zonder ‘mitsen of maren’. Zijn woordvoerder zei dat de regering bij haar beloften zou blijven.

Na de uitslag van het referendum vrijdag maakte Salmond bekend dat hij in november aftreed. Hij was initiatiefnemer van het referendum en leider van de ‘yes’-campagne. Hij bedankte de 1,6 miljoen Schotten die in het referendum afscheiding van het Verenigd Koninkrijk wel hebben gesteund.

Bron: Volkskrant

Opluchting over Schots ‘nee’ is volkomen voorbarig

De zege van het No-kamp bij het Schotse referendum is niet meer dan een Pyrrus-overwinning, en levert nauwe­lijks minder complica­ties op dan een ‘yes’ zou hebben gedaan, schrijft Thomas von der Dunk.

De opluchting in de City, in Westminster en in Brussel is volkomen voorbarig, en getuigt van een tamelijk infantiel gebrek aan elementair politiek inzicht, veelzeggend voor het kortetermijndenken dat domineert. De zege van het No-kamp is niet meer dan een Pyrrus-overwinning, en levert nauwelijks minder complicaties op dan een ‘yes’ zou hebben gedaan.

Als na vierhonderd jaar politiek samenzijn (vierhonderd, niet driehonderd jaar: de Unie mag dan officieel uit 1707 dateren, sinds het Schotse koningshuis der Stuarts na het uitsterven van de Engelse Tudors in 1603 Engeland overnam en vervolgens naar Londen verkaste, delen Schotten en Engelsen dezelfde monarch en regering) bijna de helft van de Schotten voor afscheiding stemt, blijkt de basis van het Verenigd Koninkrijk zeer wankel.

Eens temeer omdat die kleine meerderheid voor handhaving van de Unie vermoedelijk geflatteerd is. De nee-campagne werd gedomineerd door bangmakerij in combinatie met enkele uit angst voor een ‘ja’ op het laatste moment gedane, onverwachts buitensporig royale beloften om de Schotten maar binnenboord te houden, die Cameron meteen op kritiek uit zijn Engelse achterban kwam te staan.

Daarnaast deed uiteraard ook Barroso weer eens een voorspelbaar stupide dreigingsduit in het zakje, door te verkondigen dat een zelfstandig Schotland natuurlijk niet op het EU-lidmaatschap kon rekenen.

Ach ja: ziet u het al voor zich? Wel toetredingsonderhandelingen met een corrupte maffiastaat als Albanië, en niet met het keurige Schotland? Als daarvoor door bijvoorbeeld een Spaans veto onoverkomelijke barrières zouden zijn opgeworpen, had dat het definitieve morele failliet van de EU als gemeenschap van democratische landen betekend.

Lees deze column van Thomas van der Dunk verder op de Volkskrant

How the media shafted the people of Scotland

Journalists in their gilded circles are woefully out of touch with popular sentiment and shamefully slur any desire for change.

Perhaps the most arresting fact about the Scottish referendum is this: that there is no newspaper – local, regional or national, English or Scottish – that supports independence except the Sunday Herald. The Scots who will vote yes have been almost without representation in the media.

There is nothing unusual about this. Change in any direction, except further over the brink of market fundamentalism and planetary destruction, requires the defiance of almost the entire battery of salaried opinion. What distinguishes the independence campaign is that it has continued to prosper despite this assault.

In the coverage of the referendum we see most of the pathologies of the corporate media. Here, for instance, you will find the unfounded generalisations with which less enlightened souls are characterised. In the Spectator, Simon Heffer maintains that: “addicted to welfare … Scots embraced the something for nothing society”, objecting to the poll tax “because many of them felt that paying taxes ought to be the responsibility of someone else”.

Here is the condescension with which the dominant classes have always treated those they regard as inferior: their serfs, the poor, the Irish, Africans, anyone with whom they disagree. “What spoilt, selfish, childlike fools those Scots are … They simply don’t have a clue how lucky they are,” sneered Melanie Reid in the Times. Here is the chronic inability to distinguish between a cause and a person: the referendum is widely portrayed as a vote about Alex Salmond, who is then monstered beyond recognition (a Telegraph editorial compared him to Robert Mugabe).

Lees deze column door George Monbiot verder op The Guardian

Democratisch ‘hoogland’: het Schotse referendum

Krijgen de Schotten een eigen, onafhankelijke staat of blijven zij deel van het Verenigd Koninkrijk? Over ruim drie weken mogen alle kiesgerechtigde burgers in Schotland zich hierover uitspreken. Wat de uitkomst ook zal zijn, de belangstelling onder de kiezers voor de vraag ‘onafhankelijk of niet?’ is enorm. Dat èn het feit dat het de burgers zijn die de vraag mogen beantwoorden, is een hoog democratisch goed. In de meeste EU-lidstaten krijgen de burgers de kans niet om zich uit te spreken over de vraag of zij wel bij de EU willen blijven.

Volgens een opiniepeiling zouden de Schotten met hun portemonnee gaan stemmen. Wanneer zijn we financieel beter af: zelfstandig of als onderdeel van het Verenigd Koninkrijk? Voor- en tegenstanders claimen dat alleen hún keuze meer welvaart oplevert. Beide claims zijn niet hard te maken. Wat de voorstanders van eenheid ook beweren, uittreding zal heus geen rampspoed brengen. Singapore werd ook bepaald niet in armoede gedompeld toen het zich in 1965 van Maleisië afscheidde. Maar de claim van voorstanders van afscheiding dat Schotland rijker zal worden als het de inkomsten uit de Noordzeeolie zelf kan behouden, is even wankel. Die olie raakt ooit op en dan is het de vraag of Schotland concurrerend is. Dat Schotten nu verhoudingsgewijs vaker dan andere Britten steun trekken, duidt daar niet direct op.

Niet economische maar emotionele argumenten zullen de doorslag geven. Daar is niets mis mee. Zo’n twintig jaar geleden zag toenmalig PvdA-fractieleider Wöltgens Nederland als een zeventiende Duitse deelstaat. Een voorstel ons land formeel tot Duitse deelstaat te maken zou, zelfs als het ons aantoonbaar rijker zou maken, in een referendum kansloos zijn. Bepalend is immers dat Nederlanders vanwege hun eigen taal, geschiedenis en cultuur geen Duitsers willen zijn. Zelfs een handeldrijvend volk als het onze zal zijn zelfstandigheid niet voor een paar zilverlingen verkopen.

Lees deze column door Patrick van Schie verder op Trouw