Europese Commissie wil inspraak in energiedeals met sterke landen en wil voortaan aan tafel zitten bij de onderhandelingen die EU-landen voeren met grote energieleveranciers als Rusland. Dat voorkomt volgens Europees Commissaris Sefcovic (Energie Unie) dat lidstaten de speelbal worden van machtige regeringsleiders als Poetin.
De grotere rol die de Commissie vraagt bij de inkoop van energie is een van de meest omstreden voorstellen in haar woensdag gepresenteerde plan voor een Europese Energie Unie. Een soortgelijk idee van de vorige Commissie werd in 2012 door de lidstaten van tafel geveegd als ongewenste inmenging met nationale bevoegdheden. Sefcovic hoopt dat de landen dit keer akkoord gaan, nu afgelopen jaar duidelijk is geworden hoe Poetin de westerse afhankelijkheid van Russisch gas gebruikt als wapen in de strijd rond Oekraïne.
De lidstaten hoeven alleen achteraf – na het sluiten van een gascontract met landen buiten de EU – de Commissie te informeren over de inhoud. Bij eventuele strijdigheid met Europese wetten moet de Commissie dan naar het Hof van Justitie in Luxemburg om veranderingen af te dwingen, een tijdrovende en complexe zaak.
‘De Commissie moet in het onderhandelingsteam zitten’, zei Sefcovic woensdag in antwoord op vragen. Hij wil openheid over de prijs van het gas, de hoeveelheden en de voorwaarden. Niet alleen om schending van de EU-wetten te voorkomen, maar ook om ‘ongepaste druk’ van de gasproducenten tegen te gaan. Om deze bevoegdheid te krijgen, heeft Sefcovic de instemming van de lidstaten en het Europees Parlement nodig.
Lees ook dit uitstekende artikel over dit onderwerp in het FD