Doorgaan met de euro betekent voor Nederland een permanente onteigening van vrijheid en vermogen.
Door Jean Wanningen
Dat stelt Bruno de Haas in zijn boek ‘Laat de Leeuw niet in z’n Hempie staan – waarom de euro ons zal opbreken’. Ik ben dat volledig met hem eens, maar dat terzijde. De Haas was destijds betrokken bij de onderhandelingen over de invoering van de EMU (Economische en Monetaire Unie), waar de invoering van de euro werd voorbereid. Hij was toen plaatsvervangend hoofd van de afdeling financiële stabiliteit van het Ministerie van Financiën en weet dus waar hij over praat. Maar niet alleen dat, hij heeft na zijn vertrek bij het ministerie uitvoerig van gedachten gewisseld met Bernard Connolly, destijds monetair econoom van de Europese Commissie, die door diezelfde EC op straat gesmeten werd, omdat hij het waagde kritiek te hebben op de eenheidsmunt. Connolly heeft er een boek over geschreven: ‘The Rotten Heart of Europe‘. Zowel dat boek van Connolly als het boek van De Haas zijn een ‘must read’ voor iedereen die zijn inzicht wil vergroten in het functioneren van de euro, de economie en de Europese instellingen. Voor wie wil weten hoe geld werkt in een economie is dit Nederlandstalige boek uitermate leerzaam.
De Haas neemt de lezer eerst mee naar het begin, tijdens de voorbereiding van het Verdrag van Maastricht en laat zien dat er in ons parlement niet of nauwelijks werd gedebatteerd over de vraag of de invoering van de eenheidsmunt wel zo verstandig was. Klaarblijkelijk was de euro ook toen al een ‘fait accompli’ voor de Nederlandse politieke elite. Vervolgens verklaart De Haas aan de hand van de controverse tussen Hayek en Keynes (die de laatste won) de dominante rol die centrale banken in naoorlogs Europa zijn gaan vervullen. Hij laat daarna zien waarom het onvermijdelijk was dat de perifere landen na de invoering van de eenheidsmunt (met de eenheidsrente!) in de schuldproblemen kwamen om te eindigen met een niet mis te verstane boodschap: de euro betekent een permanente onteigening van vrijheid en vermogen en de aanpak van de eurocrisis door de Europese politieke elite is tot mislukken gedoemd.