Grote woorden van de Griekse regering over democratie. Volgens minister Yanis Varoufakis zal het besluit van de eurogroep om Griekenland niet enkele weken respijt te geven grote schade toebrengen aan het democratische gehalte van de Europese Unie.
Je moet maar durven.
Op zichzelf is het prima als een lidstaat beslist om een Europees besluit aan de bevolking voor te leggen. Dat kan niemand verbieden. Maar de Griekse regering komt met deze optie enkele dagen voordat het steunprogramma verloopt en de afbetaling aan het IMF moet worden gedaan. Wie chanteert hier nu eigenlijk wie?
Het was vooraf duidelijk dat 30 juni als ultieme deadline werd gezien. Natuurlijk kun je het steunprogramma verlengen, maar dan moet er toch een basis voor zijn? En waarom zou het IMF Griekenland langer willen steunen als het land de afbetaling mist?
Het is ook zeer de vraag of het Varoufakis en premier Alexis Tsipras om grote democratische idealen te doen is. Zij voorzagen interne politieke problemen in hun Syriza-partij. Een referendum kon dan uitkomst bieden. Bij een ja had de regering dan alsnog het mandaat om met de Europese afspraken in te stemmen, bij een nee voelde Tsipras zich gelegitimeerd om de deal te laten afketsen.
In de fantasie van beide heren sprongen ze er goed uit bij elke uitkomst van het referendum. Dan hoefden de Europese ministers van Financiën alleen dit spelletje even mee te spelen. Helaas, zo stom waren zij dus niet.
Waar staat de eurozone nu? Het programma loopt op 30 juni af, het referendum gaat toch door. De komende week zal turbulent zijn voor de Grieken vanwege de bankrun en waarschijnlijke kapitaalcontroles die daar op volgen. Dan gaan de Grieken aanstaande zondag naar de stembus.
Als ze nee stemmen, dan kiezen ze de facto voor een Grexit. Als ze ja stemmen, is er alsnog een deal. (Volgens een eerste peiling zou de meerderheid ja stemmen.) Het lijkt erop dat er dan nog wel weer te praten is met de eurogroep (over het IMF ben ik vooralsnog iets minder zeker). Maar het opzetje van Tsipras om in beide gevallen op het pluche te blijven zitten, gaat niet slagen, zo schat ik in.