Een groot deel van de wereld haat ons

De Nederlandse antiterreurexpert Peter Knoope zoekt de drijfveren van terroristen en waarschuwt het Westen. ‘Een groot deel van de wereld haat ons. Wat wij vooruitgang vinden, vinden zij neokoloniaal.’

De Nederlandse specialist in internationale betrekkingen Peter Knoope waarschuwt het Westen: wij dringen ons denken over geschiedenis op aan de rest van de wereld. En dat gaat helemaal fout. ‘We hebben geen idee van wat zich aan het ontwikkelen is. De woede, de ontevredenheid, de antiwesterse sentimenten.’

‘We denken nog altijd dat we moeten democratiseren, en dat onze seculiere vooruitgangsgedachten enige relevantie hebben in een wereld waarin het merendeel van de mensen antiwesters is. Dat verontrust me’, zegt Peter Knoope. Hij was tot vorig jaar directeur van het ICCT, het Internationaal Centrum voor Contra-Terrorisme, waar hij nu associate fellow is. Daarnaast is hij senior visiting fellow bij Clingendael, het Nederlands Instituut voor Internationale Betrekkingen, en reist de wereld rond. ‘Het is het cynisme ten top. Ik vlieg naar Myanmar, naar Mauritanië, naar Zuid-Afrika, ik ben de hypermobiliteit zelve. En iemand die in de knel zit in Syrië of Irak is niet welkom in Europa. Daar worden mensen boos van.’

Tijdens een van die diplomatieke reizen hoorde hij een opmerking, als een speldenprik in een hoop gesprekken: ‘Het merendeel van de mensen is hier antiwesters.’ Ze kwam van een Fransman die hij in Niger ontmoette. Knoope dacht: de implicatie van wat hier gezegd wordt, is gigantisch. Hij herhaalt de zin nog een keer. Die woorden, in een willekeurig Afrikaans land: ‘Het merendeel van de mensen is hier antiwesters.’ Ze blijven hangen, als een zwaard van Damocles boven onze Europese hoofden. ‘Want het is niet alleen in Niger zo, het is ook in Nigeria zo en het is ook in Tsjaad zo, en in Kameroen, in heel Sub-Sahara-Afrika, en ook in grote delen van Azië.’

Lees verder op Knack

David Van Reybrouck tot Hollande: ‘In uw poging de natie te sussen heeft u de wereld onveiliger gemaakt’

Auteur David Van Reybrouck reageert in een open brief aan ‘monsieur le président’ op de speech die François Hollande gisterenmiddag gaf. Daarin omschreef de Franse president de aanslagen in Parijs als een oorlogsdaad van IS. Volgens Van Reybrouck gaf Hollande daarmee een verkeerd signaal. Hieronder vindt u de integrale brief zoals Van Reybrouck die op Facebook publiceerde.

Monsieur le Président,

Wat een buitengewoon roekeloze woordkeus was dat van u om in uw speech van zaterdagmiddag het voortdurend over een ‘oorlogsdaad’ te hebben, uitgevoerd door ‘terroristisch leger’. Letterlijk zei u:

‘Wat gisteren is gebeurd in Paris en Saint-Denis is een oorlogsdaad, en tegenover een oorlog moet het land gepaste maatregelen treffen. Een daad die werd begaan door een terroristisch leger, Daesh (IS), tegen datgene wat wij zijn, een vrij land dat met de hele planeet praat. Een oorlogsdaad die werd voorbereid en gepland, van buitenaf, met externe steun die het onderzoek zal uitwijzen. Een daad van totale barbarij.’

Met die laatste zin ben ik het volkomen eens, maar de rest van uw discours is een griezelige, bijna woordelijke herhaling van wat GW Bush in het Amerikaanse Congress zei kort na de aanslagen van 11 september: ‘De vijanden van de vrijheid hebben een oorlogsdaad tegen ons land gesteld.’

De gevolgen van die historische woorden zijn bekend. Wie als staatshoofd een gebeurtenis als een oorlogsdaad kwalificeert, moet er gepast op reageren. Het leidde Bush tot de invasie van Afghanistan, wat nog te billijken viel, omdat het regime onderdak had geboden aan Al Qaeda – daar was zelfs de VN het over eens. Daarna volgde de volslagen krankzinnige invasie van Irak, zonder VN-mandaat, enkel en alleen omdat Amerika er massavernietingswapens vermoedde. Die waren er niet, maar die inval leidde tot een volkomen destabilisering van de regio, tot op vandaag. Na het vertrek van de Amerikaanse troepen in 2011 ontstond er een machtsvacuüm. Toen kort daarna in buurland Syrië een burgeroorlog losbarstte in de nasleep van de Arabische Lente, werd pas echt duidelijk hoe ondermijnend het Amerikaans militair optreden was geweest. In het noordwesten van het ontwortelde Irak en het oosten van het kapotte Syrië was er kennelijk voldoende ruimte om naast het regeringsleger en het Free Syrian Army een grote, derde speler te laten opstaan: ISIS, later IS.

Kortom, zonder Bush’ idiote invasie van Irak was er nooit sprake geweest van IS.

Lees verder op de Standaard

Paris: You don’t want to read this

You don’t want to read this, and I take no pleasure in writing it, and no one really wants to hear it right now. But I believe it needs to be said.

I join the world in grieving for the dead in Paris. I have grieved for the dead from 9/11 forward — the Australians who died in terror attacks on Bali in 2005, Londoners who died in terror attacks in 2005, the French citizens who died in the Charlie Hebdo attacks in January of this year, the Russians whose plane went down over the Sinai a week or so ago. I grieve also for those killed in smaller attacks already smuggled deep into the obscurity of our memory.

And so we Tweet hashtags and phrases in high school French and post GIFs to Facebook. We know what to do; we’ve done this before.

But it has to be said, especially looking at the sick repetition of the same story, that despite fourteen plus years of a war on terror, terror seems to be with us as much as ever, maybe even more. It is time to rethink what we have done and are doing.

Since that day in 2001, the one with those terrible sparkling blue skies in New York, we have spied on the world, Americans at home and foreigners abroad, yet no one detected anything that stopped the Paris attacks. We gave up much to that spying and got nothing in return.

Since 2001, the United States has led nations like Britain, France, Australia and others into wars in Iraq, Afghanistan, Libya and Syria, with drone attacks on people from the Philippines to Pakistan to all parts of Africa. We have little to nothing to show for all that.

Since 2001 the US has expended enormous efforts to kill a handful of men — bin Laden, al-Zarqawi, al-Awlaki, and this weekend, Jihadi John. Others, many without names, were killed outside of media attention, or were tortured to death, or are still rotting in the offshore penal colony of Guantanamo, or the dark hell of the Salt Pit in Afghanistan.

And it has not worked, and Paris this weekend, and the next one somewhere else sometime soon, are the proof.

Lees deze column van Peter van Buren verder

IS en Timmermans’ selectieve emoties

Als antwoord op de bezorgdheid van het parlement over de afslachting van christenen in Irak door ISIS, bedacht Frans Timmermans een dooddoener. Een formule die moest afleiden van martelingen en onthoofdingen. Uw minister meldde dat Bagdad geen christenen vervolgt. De Iraakse grondwet beschermt ze. Basta.

Wat een doorzichtig cynisme. Alsof je op een strand gelaten staat te oreren dat op zee het zeerecht geldt, terwijl voor je ogen zwemmers door haaien worden vermorzeld.

Het is in Irak inmiddels zo gruwelijk, dat sommige verdreven Yezidi hun wegkwijnende kinderen zelf doden om hen het geweld van ISIS te besparen. Wanhoopsdaden die we niet kunnen beoordelen met onze vertrouwde, in welvaart en veiligheid gekoesterde moraal. Ze behoren tot de zwartste bladzijdes van de wereldgeschiedenis en, afgrijselijk genoeg, tot het heden. Maar Timmermans heeft ineens geen tekst.

Kort geleden stond de PvdA’er nog nabestaanden van inzittenden van MH17 te omhelzen – geraakt, leek het. Was dat echt of vals, vraag je je nu af, door zijn stilte over de uitroeiing van christenen. Hoe ook terug te kijken op de speech die Timmermans over MH17 bij de Verenigde Naties hield? Die was belangrijk. Niet om het emotionele gehalte. Elke politicus kan emotie tonen en emotie leidt lang niet altijd tot nuchtere oplossingen. De speech was belangrijk om de retorische truc die aangaf welke geestelijke ramp de mensheid met terreurdaden mee treft. Wat zei hij precies? ’Tot mijn sterfdag zal ik niet begrijpen waarom het zo lang duurde voordat de reddingswerkers toestemming kregen hun moeilijke werk te doen (…).’ Uit alle harten gegrepen. Maar als politiek statement klopt het niet. Want natuurlijk kan een zichzelf respecterende minister van Buitenlandse Zaken begrijpen hoe rebellen in Oost-Oekraïne huishouden. Welke tribale driften er heersen in dat wetteloze domein van warlords die niets om mensenlevens geven. Natuurlijk begrijpt de ervaren politicus Timmermans de bedorven logica van Poetins tuig.

Maar bij de VN maakte hij duidelijk dat hij die logica niet wil accepteren – als mens met een hart. Daarmee trok Timmermans een grens tussen het behapbare en het onvergeeflijke. Tussen wat tot keiharde diplomatie behoort en de barbaarse schaamteloosheid van terroristen, waar geen beschaafd land zich raad mee weet.

Omdat hij dat onderscheid kent, is het kwalijk dat hij niet eenzelfde humane vertwijfeling toont nu ISIS christenen en moslims vermoordt, om fascistische waanidealen die ook bij adepten in de EU aftrek vinden.

Lees deze column van Nausicaa Marbe verder op De Telegraaf