TTIP brengt publieke diensten in gevaar

Publieke diensten komen in gevaar door de internationale handels verdragen zoals TTIP en CETA, stellen vele maatschappelijke organisaties in een nieuw rapport. In het ergste geval worden onze overheden gedwongen om diensten als gezondheidszorg, onderwijs, water en energie te privatiseren.

Liberalisering van overheidsdiensten is een onderdeel van de TTIP onderhandelingen, maar er is tot nu toe weinig over bekend wat de vorderingen zijn. Volgens de Europese Commissie worden publieke diensten in TTIP beschermd en kunnen overheden niet gedwongen worden om diensten te privatiseren als ze dat niet willen. Er wordt een uitzonderingsbepaling in de verdragen opgenomen (‘carve-out’ bepaling) die er voor moeten zorgen dat diensten zoals water, energie en gezondheidszorg in publieke handen blijven.

Het al onderhandelde CETA-verdrag moet als voorbeeld dienen voor het handelsverdrag met de Verenigde Staten dat nog in de maak is. Volgens de maatschappelijke organisaties die het onderzoeksrapport ‘Public services under attack‘ (pdf) hebben opgesteld, laat CETA zien dat de uitzonderingspositie voor publieke diensten overheden onvoldoende beschermt. Alleen voor overheidsdiensten die voor de volle 100 procent publiek zijn wordt een uitzondering gemaakt. En de dienst mag niet tegen betaling worden geleverd of concurreren met een andere aanbieder.

Volgens Roeline Knottnerus van denktank TNI bestaan dit soort publieke diensten niet meer en wordt er vrijwel altijd samengewerkt met bedrijven. “Onder verdragen als TTIP mag je niet van commerciële aanbieders eisen dat ze iedereen bedienen. Op die manier wil je je postbezorging, onderwijs, gezondheidszorg of watervoorziening niet regelen. Maar door allerlei bepalingen in TTIP zal het heel moeilijk worden om diensten publiek te houden.

Lees dit artikel van Hella Hueck verder op RTLZ

Gelekt: EU zet zelf ISDS claim-achterdeur in CETA open

Arjen Lubach heeft weer een prachtig item over ‪‎TTIP‬ en ‎CETA‬ gemaakt, met een hilarisch lied voor de Zweedse Eurocommissaris Cecilia Malmström.

Foodwatch heeft het geheime onderhandelingsmandaat voor CETA in handen gekregen. Hieruit blijkt dat ISDS oorspronkelijk geen onderdeel was van de onderhandelingen, maar dat in 2011 het mandaat is aangepast. De EU heeft zichzelf toen nota bene opgelegd om de omstreden investeerdersbescherming op te nemen in het verdrag. In 2014 werden de onderhandelingen afgerond en momenteel wordt het verdrag voorbereid om ondertekend te worden, inclusief de gevreesde ISDS clausule.

Minister Ploumen van Buitenlandse Handel en Eurocommissaris Cecilia Malmström hebben inmiddels [m.b.t. vrijhandelsverdrag TTIP] echter erkend dat er grote problemen zijn met ISDS en stelden daarom vorige maand een alternatief voor om investeringsgeschillen te beslechten.

Uit het gelekte onderhandelingsmandaat blijkt nu echter dat in de onderhandelingen het juist de EU ZELF is geweest die heeft gepleit om het omstreden ISDS in het verdrag op te nemen. Eurocommissaris Malmström heeft aangegeven voor nog lopende onderhandelingen, zoals met de Verenigde Staten over het handelsverdrag TTIP, wel een alternatief voor ISDS te willen aandragen, maar wenst de onderhandelingen met Canada over CETA niet meer te heropenen.

Dit is volgens foodwatch een groot probleem. Als ISDS niet in TTIP maar wel in CETA wordt opgenomen, zet de EU alsnog de achterdeur open voor miljardenclaims van grote bedrijven uit de Verenigde Staten. Veel van hen hebben namelijk ook één of meerdere kantoren in Canada en kunnen zo alsnog aanspraak maken op de investeringsbescherming via CETA. Foodwatch stelt daarom dat het huidige CETA verdrag moet worden afgewezen en niet door Nederland mag worden ondertekend.

Lees het hele verhaal leugen & bedrog op Duurzaam Nieuws >>>

Verdrag EU-Canada is TTIP via de achterdeur

De schadelijke investeringsbescherming in TTIP, is al opgenomen in het CETA-verdrag met Canada.

De onderhandelingen over CETA werden precies een jaar geleden afgerond. Dit verdrag tussen de EU en Canada bevat precies dezelfde omstreden clausules als het veel bekendere TTIP, waaronder het mechanisme waarmee buitenlandse investeerders landen voor miljarden kunnen aanklagen als nieuw beleid hun winsten aantast.

TTIP, het handelsverdrag waarover de EU en de Verenigde Staten in het geheim onderhandelen, is het afgelopen jaar steeds meer in de schijnwerpers komen staan. Vooral investeringsbescherming binnen TTIP doet de gemoederen hoog oplopen.

Investeringsbescherming is een geschillenbeslechtingsmechanisme (ISDS, Investor to State Dispute Settlement) dat buitenlandse investeerders vergaande rechten geeft om staten aan te klagen als de winsten van een bedrijf benadeeld worden door overheidsbeleid.

De investeerder kan het nationale recht omzeilen. Een ad hoc-tribunaal van commercieel juristen beslist of een claim gegrond is. Hierbij hebben ze maar beperkt oog voor het bredere algemeen belang van overheidsbeleid, omdat ze vooral oordelen over aantasting van eigendomsrechten. Het tribunaal kent schadevergoedingen toe die vele honderden miljoenen euro’s kunnen bedragen. Vorige week presenteerde Eurocommissaris Cecilia Malmström een vernieuwde versie van ISDS om deze angel uit de discussie te halen.

Zo kunnen staten voortaan in beroep gaan tegen een ISDS-beslissing en kunnen arbiters niet meer ad-hoc worden aangesteld, of tegelijkertijd als rechter en advocaat werken. Het beestje krijgt zelfs een nieuwe naam: het ICS (Investment Court System).

De voorgestelde hervormingen zijn echter vooral cosmetisch van aard en veranderen niets aan de kern van het probleem: we hebben hier te maken met een privaat systeem dat boven de nationale jurisprudentie staat en waarvan alleen buitenlandse investeerders gebruik kunnen maken. Binnen de Britse stop-TTIP campagne wordt ICS ‘lipstick on a pig’ genoemd.

Lees verder op de Volkskrant >>>

Investeringsarbitrage in EU-vrijhandelsverdragen onverenigbaar met rechtsstaat

De aanpassingen die sociaaldemocratische ministers uit zeven EU-landen willen aanbrengen in het ontwerp-vrijhandelsverdrag met Canada (CETA) zijn een wassen neus.

Dat stelt Pia Eberhardt van het Corporate Europe Observatory, een Brusselse actiegroep die een leidende rol vervult in het protest tegen investeringsbescherming in handelsverdragen met Canada en de VS.

Om de verdragen te redden en tegemoet te komen aan de bezwaren in met name Duitsland tegen de speciale regeling voor geschillen tussen investeerders en staten (ISDS), stellen de zeven ministers, onder wie Liliane Ploumen, onder meer een nieuw ‘mechanisme’ in het vooruitzicht in de vorm van een Handels- en Investeringshof met een permanent secretariaat.

Op die manier zou de transparantie worden vergroot en wordt het mogelijk om hogere integriteitseisen te stellen aan de rechters. Het huidige ontwerpakkoord met Canada, dat als model dient voor het nog te sluiten akkoord met de VS, voorziet in arbitrage door advocaten die per zaak worden aangewezen.

Dit arbitragesysteem, dat nu al bestaat in honderden bilaterale investeringsverdragen, roept veel weerstand op. Volgens vooral links georiënteerde partijen en lobbygroepen is de potentiële schade die overheden in de geschillenprocedures kunnen oplopen, zo groot, dat ze beleidsmaatregelen of wetgeving achterwege laten.

Volgens Eberhardt is er vooral sinds de eeuwwisseling sprake van een explosieve stijging van het aantal aangebrachte zaken. Uit cijfers van VN-organisatie Unctad blijkt dat er steeds meer zaken worden aangemeld. Er zijn inmiddels bijna 600 procedures bekend.

Hoewel Eberhardt de instelling van een internationaal hof in principe toejuicht, is het volgens haar oneigenlijk om dit te verkopen als oplossing voor de problemen rond CETA of TTIP, zoals het beoogde verdrag met de VS heet. ‘Dat is een rookgordijn. De oprichting van een internationaal gerechtshof regel je niet in een paar maanden. De Commissie en de Canadese regering zijn bezig met het ‘opschonen’ van de verdragsteksten, maar hebben al duidelijk gemaakt dat er geen wezenlijke veranderingen meer mogelijk zijn.’ Ze acht het ook uitgesloten dat dit nog in TTIP kan worden geregeld.

De Europese Commissie heeft de onderhandelingen met de VS over ISDS opgeschort in afwachting van de uitkomst van een consultatieronde, waarvan de resultaten onlangs naar buiten zijn gebracht. Een grote meerderheid van de reacties was afwijzend. EU-commissaris Cecilia Malmström (handel) moet nog officieel bekendmaken hoe en of de onderhandelingen met de VS op dit punt verder zullen gaan.

De liberale Zweedse staat daarbij onder curatele van eerste vicevoorzitter en sociaaldemocraat Frans Timmermans. Die heeft van Commissievoorzitter Jean-Claude Juncker de opdracht gekregen de tegensputterende S&D-fractie mee te krijgen. Het voorstel van de sociaaldemocratische ministers, met daarbij zwaargewichten als de Duitse vice-bondskanselier Sigmar Gabriel, de Française Nicole Bricq en de Italiaan Carlo Calenda, dient daarbij als voorzet.

Volgens de tegenstanders is investeringsarbitrage in zijn huidige vorm onverenigbaar met de rechtsstaat. ‘Wetgevers en rechters staan macht af aan geschillenbeslechters die daarvoor rijkelijk worden beloond en dus grote financiële belangen hebben bij het systeem. De geheimhouding maakt dat extra problematisch’, zegt Gus van Harten, een Canadese hoogleraar die zich heeft gespecialiseerd in investeringsrecht.

Lees dit artikel van Rik Winkel verder op het Financieele Dagblad

NB: Vandaag is door 375 maatschappelijke organisaties uit heel Europa een open brief verzonden naar europarlementsleden. Overigens zijn daar maar negen Nederlandse organisaties bij. De aandacht in ons land voor de vrijhandelsverdragen is betreurenswaardig. Te moeilijk waarschijnlijk, en ach, democratie, wat is dat ook weer?

Lees het hier op Corporate Europe Observatory

Handelsakkoord tussen Canada en de EU geeft multinationals ongekende macht

Het nieuwe handelsakkoord tussen Canada en de EU geeft multinationals een ongekende macht om zich te verzetten tegen maatregelen die hen niet goed uitkomen. Dat blijkt uit het onderzoek Trading Away Democracy, in opdracht van een aantal Canadese en Europese ngo’s.

De onderhandelingen van het vrijhandelsverdrag, de Comprehensive Economic and Trade Agreement (CETA), zijn in september al afgerond, maar de uiteindelijke tekst moet nog worden goedgekeurd door het Europees Parlement en de nationale parlementen.
Rechtszaken

Controversieel is vooral het mechanisme om investeringsgeschillen te beslechten (ISDS). Dat stelt buitenlandse bedrijven in staat om landen rechtstreeks aan te klagen bij een tribunaal en daar compensatie te eisen voor regels op het vlak van volksgezondheid, milieu en bijvoorbeeld financiële stabiliteit, als ze denken dat die hun winsten aantasten.

Wereldwijd vechten steeds meer investeerders wetten aan die gericht zijn op het beschermen van de volksgezondheid, zoals maatregelen tegen roken, een verbod op giftige stoffen in de mijnbouw, verplichte milieueffectrapportages of fiscaal beleid. De ervaring leert dat de wet dan bij voorkeur ten gunste van de investeerders wordt geïnterpreteerd.

Canada heeft al een vrijhandelsakkoord met de VS, de NAFTA. Onder dat akkoord is Canada al 35 keer aangeklaagd, waarbij intussen zes arbitragezaken zijn verloren of geschikt en Canada schadevergoedingen heeft moeten uitkeren aan buitenlandse investeerders ter waarde van meer dan 171 miljoen Canadese dollar (126 miljoen euro). Op dit moment lopen er nog zaken tegen bijvoorbeeld een moratorium op schaliegas en het intrekken van een farmaceutisch octrooi omdat het niet vernieuwend of nuttig genoeg zou zijn. Er staan nog schadeclaims tegen de Canadese overheid uit voor enkele miljarden dollars.

Onder het CETA-verdrag wordt de macht van de investeerders nog groter, zegt het onderzoek. Ze mogen niet alleen procederen als er geen “billijke of eerlijke behandeling” is maar ook als een wet ingaat tegen “gerechtvaardigde verwachtingen” van investeerders. Dat betekent dat aanscherping van wetten, bijvoorbeeld voor de financiële stabiliteit, door banken kan worden aangegrepen om te procederen.

Lees verder op Duurzaam Nieuws

Europese activisten tegen vrijhandel met VS naar rechter

Ongeveer driehonderd actiegroepen van burgers die een Europees vrijhandelsakkoord met de Verenigde Staten en Canada niet zien zitten, zijn maandag naar de rechter gestapt.

De activisten dienden bij het Europees Hof van Justitie in Luxemburg een klacht in tegen de Europese Commissie in Brussel, zo maakten zij bekend.

De groepen zijn boos dat Brussel een Europees burgerinitiatief tegen de akkoorden heeft tegengehouden. Met dat initiatief, waaraan 1 miljoen EU-burgers moeten meedoen, hoopten de activisten de vrijhandelsverdragen te kunnen stoppen. Zij vrezen onder meer dat de Europese normen voor bijvoorbeeld milieu en gezondheid onder druk van de VS worden aangetast.

De Europese Commissie wees het burgerinitiatief af omdat het een wet wilde tegenhouden. Het initiatief is echter bedoeld om Brussel op te roepen met een wetsvoorstel te komen.

Bron: Nu

Europese actiedag tegen vrijhandelsverdrag VS-EU

In meer dan 100 Europese, Canadese en Amerikaanse steden werd deze zaterdag geprotesteerd tegen het mogelijke vrijhandelsverdrag tussen de VS en Europa. In Nederland werd er een manifestatie georganiseerd op het Beursplein in Amsterdam. Dit protest vond plaats in het kader van het groeiend verzet tegen het Transatlantic Trade and Investment Partnership, dat achter gesloten deuren wordt besproken, onder grote invloed van het internationale bedrijfsleven en met ingrijpende gevolgen voor het milieu, werknemers en consumenten.

Al meer dan een jaar onderhandelen de Europese Unie en de VS in het geheim zonder een noemenswaardige vorm van democratische controle, over een mogelijk vrijhandelsverdrag. De voorstanders claimen dat een succesvol akkoord miljarden euro’s en dollars kan opleveren en voor miljoenen nieuwe banen zorgt. Maar volgens critici is de beloofde economische groei vergelijkbaar met een Trojaans paard: de gewenste welvaartsgroei is zeer onzeker terwijl er tegelijkertijd wel sprake is van ongewenste gevolgen zoals de afbraak van bestaande regelgeving rondom arbeid, veiligheid en milieu aan beide zijden van de oceaan.

Naast deze ‘uitholling van sociale en milieustandaarden’, kent TTIP een voorziening die het bedrijven mogelijk maakt om overheden voor vele miljarden aan te klagen voor een supranationale privaat tribunaal. Bedrijven hechten veel belang aan dit zogenaamde Investor-State Dispute Settlement. Het probleem met ISDS is, dat het buiten de reguliere rechtsorde handelt en hiermee democratisch tot stand gekomen beleid onder druk zet.

De Europese Commissie heeft eerder actieve inspraak op TTIP door burgers van de hand gewezen. Dit ondanks toezeggingen om het onderhandelingsproces open en transparant te maken. Michael Efler, contactpersoon van het Europese Citizins Initiative (230 organisaties in 21 EU-landen): “De afwijzing van het ECI bevestigt alleen maar de strategie van de Commissie om de burgers en de parlementen van de TTIP en CETA-onderhandelingen uit te sluiten. In plaats van aandacht te hebben voor de zorgen van burgers, wordt er alleen naar de lobbyisten van het bedrijfsleven geluisterd.”

Bronnen:
SOMO
Facebook
Stop TTIP CETA TISA

En weer een vrijhandelsverdrag erdoor, nu CETA

Alles kan en mag zolang de handel maar meedogenlozer en totalitairder kan, en de EU slaat weer zijn slag

De Europese Unie en Canada zijn het eens geworden over het ontwerp voor een vrijhandelsakkoord. Beide partijen maakten woensdag bekend dat de onderhandelingen over de tekst zijn afgerond.

Het CETA-akkoord, dat een einde moet maken aan de meeste handelsbelemmeringen tussen de EU en Canada, geldt als blauwdruk voor het vrijhandelsakkoord TTIP tussen de EU en de Verenigde Staten. Het overleg over TTIP is nog volop gaande.

Zo: One down, two to go. De TTIP en TISA.

En zo duwt de EU er weer een handelsverdrag door die wetgevingen ingrijpend zal doen veranderen, en de weg voor TTIP en TISA is ook mooi gebaand. Inspraak? Who cares, de EU is er voor zichzelf als wanna-be Federale Overheid. De EU rust niet totdat niemand behalve de grootste bedrijven meer inspraak heeft.

Lees verder op Lang Leve Europa