Gemeentelijke schaalvergroting heeft een belangrijke kostenpost: burgers zijn minder bij de lokale politiek betrokken. Dit blijkt uit een overzicht van de internationale literatuur door Pepijn van Houwelingen. Bestuurders die de schaalvergroting willen doordrukken schrikken er niet voor terug onderzoeksresultaten te verdraaien, zoals ervaringen in Denemarken laten zien.
Door Pepijn van Houwelingen
Gemeenten worden, niet alleen in Nederland maar ook in andere landen, alsmaar groter en zelden of nooit kleiner. De politiek-ambtelijke druk richting een groter, ‘rationeler’ gemeentebestuur met meer ‘bestuurskracht’ wordt zeker niet alleen in Nederland gevoeld. Terwijl bestuurders wijzen op de (veronderstelde) schaalvoordelen zijn inwoners van gemeenten doorgaans een stuk minder enthousiast. Zij vrezen onder andere een verlies aan democratische controle en vervreemding van hun gemeentebestuur. Nu blijkt uit een onlangs verschenen metastudie (Van Houwelingen 2015) inderdaad dat er een duidelijk negatief verband is tussen de omvang van een gemeente en de mate van politieke participatie, niet alleen in Nederland maar ook in andere landen.