De organisatie van Duitse rechters heeft zich gekeerd tegen het rechtsorgaan dat wordt opgetuigd voor het Amerikaans-Europese handelsverdrag TTIP. Volgens hen heeft de Europese Unie niet het recht zo’n investeringshof op te richten. Het is ook nergens voor nodig, vinden zij, want bij de gewone rechtbanken zijn de belangen van buitenlandse investeerders in veilige handen.
Daarmee deelt de Deutscher Richterbund de opvattingen van ngo’s zoals Milieudefensie en Oxfam Novib. De bond zette deze week een uitvoerige uiteenzetting van zijn standpunt op zijn website.
Amerika en Europa willen dat een speciaal investeringshof ICS de investeerders gaat beschermen tegen ingrepen van de overheden. Daarmee ontwikkelen ze een nieuwe versie van ISDS, een soort private rechtspraak die de afgelopen decennia in duizenden handels- en investeringsverdragen over de hele wereld is opgenomen. Op die vorm van rechtspraak komt steeds meer kritiek. Investeerders kunnen er makkelijk misbruik van maken, ze claimen absurde schadevergoedingen – die overigens lang niet altijd worden toegewezen – en de bescherming van de investeerder wordt zo ver opgerekt dat de vrijheid van de wetgever wordt ingeperkt.
Die nieuwe versie van ISDS houdt in dat er een staand hof komt, het International Court of Justice, en dat de rechtspraak niet meer wordt gedaan door advocaten die als arbiters worden ingehuurd, maar door rechters. Verder zal deze rechtspraak in de openbaarheid moeten plaatsvinden, terwijl van ISDS-zaken tot nu toe hooguit de uitspraak wordt gepubliceerd.
De Europese Commissie meende met deze nieuwe vormgeving van de rechtspraak de kritiek op de investeringsbescherming te kunnen indammen, maar daar lijkt het tot nu toe niet op. Dat ook een eerbiedwaardige organisatie als de Duitse Rechtersbond de vernieuwingspoging naar de prullenbak verwijst, is een tegenvaller voor Europees Commissaris Cecilia Malmström. Malmström is juist bezig met een goodwill-campagne in Europa om de geesten rijp te maken voor TTIP.