Het gebeurde op 8 juli van het vorige jaar en de wereld kreeg er vochtige ogen van: voor zijn eerste officiële reis koos paus Franciscus Lampedusa als bestemming.
Door Sylvain Ephimenco
Op het eiland luisterde de heilige vader naar migranten die de overtocht naar het eiland hadden gewaagd. Hij wierp bloemen in de zee en had het over ‘de globalisering van de onverschilligheid’. Ik volgde het pausbezoek toen live op Rai Uno. Met verbijstering. Ik dacht: hoe pauselijke barmhartigheid hetzelfde effect dreigt te sorteren als een stampende olifant in een porseleinwinkel.
De volgende dag stelde ik de vraag of men zich realiseerde wat de weerslag van dit bezoek kon zijn op ‘donorlanden’ als Eritrea of Somalië. Zou dit met veel bombarie omgeven pausbezoek soms niet door migratiekandidaten als een aanmoediging worden opgevat?
Intussen zitten de Italiaanse autoriteiten met de handen in het haar. Terwijl in heel 2013 43.000 bootmigranten aan de Italiaanse kust arriveerden, zitten we alleen al in de eerste vier maanden van 2014 op 34.000. Het zou dus best kunnen zijn dat, bij ongewijzigd tempo, het aantal bootmigranten naar Italië de 100.000 gaat overschrijden. Een toename van ruim 100 procent. Aan de Noord-Afrikaanse kust zitten honderdduizenden te wachten op een boot. En misschien ook op hun dood door verdrinking. Ook al kun je de paus niet alles in de schoenen schuiven, het signaal dat hij gaf, was verkeerd.
We zitten nu aan de rand van een humanitaire ramp voor de betrokkenen, terwijl heel Europa lijkt te worden getroffen door een migratiecrisis zonder weerga. In Duitsland is het aantal asielverzoeken dit jaar al met 60 procent gestegen: op naar de 200.000 aanvragen eind dit jaar! Al in 2013 had Eurostat, het statistische bureau van de Europese Unie, met 435.000 asielverzoeken binnen de EU een toename van 36 procent geconstateerd. In Nederland komen momenteel duizend asielzoekers per week binnen. Maar de discussie hier gaat al maanden over het ‘kinderpardon’ dat over het lot gaat van tientallen kinderen van afgewezen asielzoekers. Je zou willen dat dezelfde energie die in dat kinderpardon wordt geïnvesteerd, ook zou worden gebruikt voor het wakker schudden van Brussel.