Analisten hebben het al routinematig over ‘Grexit’, het onvermijdelijke moment waarop Griekenland uit de euro stapt en officieel de drachme invoert als wettelijk betaalmiddel.
Maar de Griekse politiek zelf speculeert helemaal niet op dat scenario. Zelfs de linkse partij Syriza, die de afspraken met Europa en het Internationaal Monetair Fonds (IMF) wil opzeggen, wil de euro behouden. Dat lijkt een onmogelijke combinatie, want als Griekenland de bezuinigingsafspraken schendt, zal het hoogst waarschijnlijk geen geld meer krijgen van de Europese Unie en het IMF.
Maar geen euro’s krijgen, is iets anders dan de euro afschaffen. In de Europese verdragen is geen enkele tekst opgenomen die een eventuele onvrijwillige verbanning uit de monetaire unie regelt. Griekenland ‘blijft in de euro’ net zo lang als het land dat zelf wil.
In een eerder artikel beschreef ik een scenario waarbij de Griekse overheid, bij gebrek aan euro’s, met schuldbewijzen gaat betalen, die vervolgens gaan circuleren als geld. De drachme komt, zonder dat de euro officieel verdwijnt.
In de Griekse bankensector is de euro nog moeilijker uit te bannen dan bij de overheid. Hieronder een scenario, waarin de Griekse banken onderuit gaan, Griekenland internationale afspraken schendt, maar de euro’s blijven stromen.