Ewald Engelen schreef een boek voor de burger over de oorzaken van de financiële crisis. Op aanraden van zijn uitgever koos hij een controversiële titel en plaatste hij een lijst met ‘hoofdrolspelers’ voorin het boek. Een ‘gimmick’ volgens Engelen die vervolgens een storm van kritiek kreeg te verwerken. Terecht?
Gisteren verscheen in de Volkskrant een stuk van Peter de Waard over het jongste boek van hoogleraar financiële geografie Ewald Engelen, De Schaduwelite voor en na de crisis, met als ondertitel Niets geleerd, niets vergeten. Dat is opmerkelijk. Kennelijk heeft De Waard voorinzage gehad in de NCRV uitzending Altijd Wat, gisteravond, waarin de uitspraken van Engelen aan de orde komen. Bijvoorbeeld dat de titel ‘Schaduwelite’ en de lijst met namen voor in het boek een ‘gimmick’ waren, een grap, bedacht door de uitgever.
In dat Volkskrantstuk wekt De Waard de suggestie dat Engelens werk in hetzelfde rijtje kan worden geplaatst als dat van de fantast Diederik Stapel en vele andere hoogleraren, die het niet al te nauw namen met de waarheid. Op twitter en andere sociale media barst vervolgens een ware storm los. Journalisten buitelen over elkaar heen om Engelen aan het kruis te nagelen. Nederland anno 2014. Het is jammer dat deze negatieve beeldvorming gecreëerd wordt, want dan hoeven we het immers niet meer over de inhoud te hebben. Maar zou het juist niet een keer goed zijn als de goegemeente zich zou verdiepen in de bezorgde boodschap van Engelen in plaats van hem te framen als de ‘dorpsgek’ van financieel-economisch Nederland?
Want laten we wel wezen: zowel aan gene zijde van de oceaan als hier in Europa zijn het de belastingbetalers geweest, burgers en bedrijven dus, die de financiële sector van de ondergang hebben gered. Maar in het wereldje is het gewoon weer business as usual. Engelen wijst er in zijn boek aan de hand van talloze voorbeelden op dat de sector gewoon op oude voet voortgaat. Hij heeft dus gelijk wanneer hij waarschuwt dat ‘er niets geleerd is’. Maar in plaats dat dit feit leidt tot een maatschappijbrede herbezinning op de rol van de financiële sector in de (wereld-)economie wordt er gemiezemausd over een namenlijst vóór in het boek. Alsof dát het belangrijkste thema is.
Engelen stelt in feite een simpele en logische vraag: waarom werd de financiële sector na de crisis in 2008 eigenlijk niet aan banden gelegd? Ja, waarom eigenlijk niet?
Lees dit artikel van Jean Wanningen verder op Follow The Money