De Belgische econoom Bernard Lietaer pleit voor de invoering van alternatieve muntsystemen, die meer recht doen aan locale verschillen. Feit of fictie?
De idee van locale of regionale munten is natuurlijk niet nieuw, sterker, in het (verre) verleden was dit eerder regel dan uitzondering. Met de opkomst van centraal geleide staten met centrale banken is dat veranderd: gelduitgifte is een monopolie geworden van de centrale overheid. Daar zitten allerlei efficiëncy voordelen aan, maar ook aperte nadelen, zoals we zien met de eurocrisis. Zijn de ideeën van Lietaer grote onzin of zit er wat in?
Theoretisch is het zeker geen onzin, temeer niet daar veel mensen veel producten regionaal of tenminste binnen hun landsgrenzen kopen. Maar doordat de invloed van grote, multinationale bedrijven, die belang hebben bij zo min mogelijk wisselkoers risico’s, steeds groter en groter wordt, zie je in de praktijk een omgekeerde trend. Grote bedrijven als Unilever of Heineken of Akzo of DSM of Philips, om enkele multinationals van nationale bodem te noemen, laten veel van hun producten elders in de wereld maken. Hun valuta perikelen beperken zich momenteel voornamelijk tot de euro-dollar wisselkoers an we hebben aan de kwartaalcijfers van die multi’s kunnen zien dat zij momenteel valutaire tegenwind hebben door de sterke euro. Die euro is zo sterk doordat Draghi (ECB) het risico van de financiering van eurozone lidstaten heeft weggenomen met zijn fameuze ‘we will do everything to preserve the euro’ uitspraak van september 2012.
Maar nu weer terug naar Lietaer, wat is zijn boodschap?
Het toekomstbeeld dat Lietaer schetst is allesbehalve positief, sterker, volgens Lietaer zal de staatsschuld door de vergrijzing binnen 30 jaar verdriedubbelen en offert de EU gewoon een hele generatie op om de euro te redden:
“Ja, de vergrijzing is nog maar goed begonnen, en er zijn massale investeringen nodig voor de vernieuwing van ons energiesysteem. Als we onze samenleving relatief menselijk willen blijven inrichten, zijn er dus heel wat middelen nodig. Er zijn natuurlijk ook andere oplossingen denkbaar: we kunnen een hele generatie laten wegkwijnen. Dat is wat men van plan is om het hele systeem overeind te houden. Alleen al door de vergrijzing gaan we op korte termijn naar een verdubbeling van de staatsschuld, en binnen dertig jaar wordt dat een verdriedubbeling. Dat zijn niet mijn cijfers, maar die van de club van centrale banken, de Bank for International Settlements. Hebben we daar iets over gelezen in de pers? Het is naïef te denken dat we dit probleem kunnen oplossen door enkele jaren langer te werken, alsof het om een probleempje in de marge ging.”
Lees dit artikel van Jean Wanningen verder op de Dagelijkse Standaard