Shockwebsite GeenStijl lijkt te slagen met de actie GeenPeil om een referendum van de grond te krijgen over een omstreden verdrag tussen de Europese Unie en Oekraïne. In politiek Den Haag groeit het ongemak.
Maandag is de ‘Deadline Des Doods’, om ‘geschiedenis te schrijven’ en de ‘democratie te redden’. Er moeten dan 300.000 handtekeningen liggen om een referendum aan te vragen. GeenPeil zit er nog zo’n 25.000 vandaan. Als de actie slaagt wacht binnen zes maanden de stembus. Het is weliswaar een raadgevend en niet-bindend referendum, maar toch.
Alles draait om het zogenoemde associatieverdrag tussen Oekraïne en de Europese Unie. In de Tweede Kamer beschouwd als een onschuldig en ‘aangekleed’ handelsverdrag. Dat beeld is veranderd omdat het GeenPeil-team, onder leiding van de brutale verslaggever Jan Roos, het een opmaat noemt naar Oekraïense toetreding tot de EU. „Een land vol corruptie, illegale vrouwenhandel en met een burgeroorlog”, zegt Roos. „Ze dachten dit verdrag even buiten het zicht van de domme burger erdoor te loodsen, maar dat gaat mooi niet door.” Hij trekt publicitair de kar; ook het Burgercomité-EU en het Forum voor Democratie van Thierry Baudet zitten achter het initiatief.
Op het Binnenhof zit men behoorlijk in de maag met de actie. De Tweede Kamer stemde, op de SP en PVV na, al in april vóór het verdrag. D66 ziet het al helemaal met ongemak aan. De partij beschouwt het referendum als een kroonjuweel, maar stemde vóór het verdrag. „Prima als het referendum er komt”, zegt fractieleider Alexander Pechtold nu. „Vindt de burger dat de rem op dat verdrag moet, dan accepteren we dat.”
Zo laconiek zal het er binnenskamers niet aan toe gaan. Rutte zal zich verbijten. Een eventueel referendum valt middenin het Nederlands voorzitterschap van de EU, niet fraai als er dan binnenslands geageerd wordt tegen een Europees verdrag. Dan zijn er nog de kosten: zo’n 27 miljoen euro.
Bron: De Stentor van 25 september 2015