Nu zelfs de Rekenkamer het heeft laten afweten, is gekissebis tussen belastingparadijzen onderling de enige hoop die de burger nog heeft om de pest van belastingontwijking door multinationals te beëindigen.
Drie weken na #LuxLeaks – u weet wel: die 28.000 gelekte PwC-documenten die een onthutsend kijkje opleverden in de ruim vijfhonderd ‘tax rulings’ die Luxemburgse multinationals met de Luxemburgse fiscus hadden gesloten en hun honderden miljarden aan fiscale voordelen hadden opgeleverd – sprak vorige week donderdag, in een interview met acht grote Europese kranten, de kersverse president van de Europese Commissie, Jean-Claude Juncker, voorzichtig zijn spijt uit over de wijze waarop de Luxemburgse jurisdictie de afgelopen decennia multinationale ondernemingen in staat heeft gesteld op massale schaal belasting te ontwijken.
Juncker: “Als ik het opnieuw zou mogen doen zou ik kritischer en nauwkeuriger kijken naar die afspraken tussen bedrijven en fiscus die nu in opspraak zijn gekomen en zou ik de minister van Financiën meer controle geven over deze fiscale praktijken.”
Het was een gekwalificeerde spijtbetuiging. Want Juncker gaf tevens aan dat het toenmalige Luxemburg geen alternatief had. Als armlastig ministaatje had het alleen staal en banken en toen staal wegviel moest er naarstig worden gezocht naar een alternatief. Het werd belastingontwijking, waar Luxemburg met Nederland, Ierland en het Verenigd Koninkrijk wereldleider in is geworden.
Juncker: “Om onze afhankelijkheid van het bankwezen te verminderen, hebben we met alle middelen – maar geen illegale – geprobeerd om de economie te diversificeren. Soms tegen de wens van onze buurlanden in. Maar het doel was toch echt een bredere economische basis. Het is nooit de bedoeling geweest om andere landen te schaden, ook al hebben buurlanden vaak het tegendeel beweerd.”
Maar Juncker de overlevingspoliticus zou Juncker niet zijn als het interview geen giftig angeltje bevatte.
Juncker: “Ik ben niet boos maar wel een beetje teleurgesteld dat alleen Luxemburg nu wegens belastingontwijking onder vuur ligt. 6 november presenteerde de Nederlandse Rekenkamer een publiek rapport over belastingontwijking in Nederland. Daarin werd geconcludeerd dat multinationals in Nederland minder dan een procent belasting betalen. Maar daar heeft niemand het over.”
Juncker verwijst naar het onderzoek dat de Algemene Rekenkamer op verzoek van de Tweede Kamer naar belastingontwijking in Nederland heeft gedaan. Het had het slotakkoord in het lopende debat over het Nederlandse belastingparadijs moeten worden. Het werd echter gelijktijdig met #LuxLeaks gepresenteerd en daar volledig door overstemd.
Lees deze column van Ewald Engelen verder op De Groene Amsterdammer