Vijfhonderd jaar geleden ontstond de culturele breuklijn tussen Noord- en Zuid-Europa, toen Maarten Luther de grondslag legde voor de grote protestantse afscheiding van de Rooms-Katholieke Kerk. Die breuklijn wordt ook binnen de Europese Unie tot op de dag van vandaag gevoeld, schrijft Syp Wynia.
Er is een Europa van boter en een Europa van olijfolie. Er is een Europa van aardappels en er is een Europa van pasta, rijst of noedels. Er is een Europa van schaamte en een Europa van schuld. Er is een Europa dat getekend is door het katholicisme en een Europa dat getekend is door het protestantisme. Er is een Europa dat getekend is door het orthodoxe christendom en zelfs een stukje Europa dat getekend is door de islam. Er is ook een Germaans Europa, een Latijns Europa en een Slavisch Europa.
Delen van Europa voelen zich westers, andere voelen zich zuidelijk dan wel oostelijk. De grenzen van al die soorten Europa zijn getekend door ligging en klimaat en zijn vervolgens in eeuwen, of zelfs millennia, aangevuld door veroveraars en de godsdiensten die ze met zich brachten.