In 2000 trad het associatieverdrag tussen de EU en Marokko in werking. Dat verdrag wil een ’geschikt raamwerk’ leveren voor de dialoog tussen de betreffende partijen en spreekt van liberalisatie van de handel in goederen, diensten en kapitaal, en van het bevorderen van de welvaart in Marokko. Het verdrag is een echt handelsverdrag.
Het woord ’militair’ komt in ondergeschikte zin één keer voor als er gesproken wordt over belemmeringen ten aanzien van wapenproductie. Het is onzinnig om er meer in te lezen dan wat het wil zijn: het slechten van belemmeringen ten aanzien van handel en industrie.
In het handelsverdrag van september 2014 tussen de EU en Canada komt het begrip ’militair’ enkele keren voor, maar net als in het verdrag met Marokko wordt het alleen gebruikt als het gaat om het uitsluiten of insluiten van goederen die mogelijkerwijs militaire doeleinden hebben. Ook dit verdrag is een puur handelsverdrag.
Het handelsverdrag met Oekraïne ademt een andere sfeer. Artikel 1, getiteld ’De doelstellingen’, beweert dat dit verdrag ’een passend kader’ wil zijn ’voor een versterkte politieke dialoog (…) over alle zaken van wederzijds belang’. Dat zet de toon.
In Artikel 1C schrijven de opstellers van dit verdrag dat ze ’vrede en stabiliteit’ willen bevorderen. Dat is lief en daar kun je niets op tegen hebben.
En dan komt Artikel 1D. Dit artikel moet u echt even in zijn geheel lezen.
Artikel 1D zegt dat dit handelsverdrag ten doel heeft ’de voorwaarden te scheppen voor versterkte economische en handelsrelaties in het licht van de geleidelijke integratie van Oekraïne in de interne markt van de EU, onder meer door het opzetten van een diepe en brede vrijhandelsruimte als bepaald in titel IV (Handel en daarmee verband houdende aangelegenheden) van deze Overeenkomst, en de inspanningen van Oekraïne te ondersteunen om de overgang naar een goed functionerende markteconomie te voltooien, onder meer door de wetgeving geleidelijk af te stemmen op de EU-wetgeving’.
In de preambule van het verdrag, ofwel het voorwoord waarin de uitgangspunten worden omschreven, komt dat woord ’integratie’ ook al voor: ’Erkennend dat de politieke associatie en de economische integratie van Oekraïne in de Europese Unie zullen afhangen van de vooruitgang bij de uitvoering van deze overeenkomst en de mate waarin Oekraïne kan zorgen dat de gemeenschappelijke waarden worden gerespecteerd, en van de vooruitgang bij de afstemming op de EU op politiek, economisch en juridisch vlak.’
Ons is door leden van allerlei elites – van de politiek, academia, media – verteld dat dit een alledaags handelsverdragje is. Maar ik verdraai niets, ik overdrijf niets, ik heb de tekst netjes geblokt en hier gedropt. Toch beweren de elites dat er niet staat wat er staat.
En er staat meer in dat ’handelsverdrag’.