De nieuwe Deense premier Lars Lokke Rasmussen wil nog dit jaar een referendum houden over de positie van het land binnen de Europese Unie. De Denen moeten zich dan uitspreken over de vraag of ze hun uitzonderingspositie binnen de EU willen opgeven.
Het referendum zou in maart 2016 plaatsvinden, maar wordt nu naar voren gehaald. Dat wordt meteen een proeve van Rasmussens macht, omdat zijn liberale minderheidskabinet van slechts 34 van de 179 zetels in het parlement bezetten.
Denemarken hoeft zich sinds 1992 niet te houden aan de Europese justitieregels. Om onderdeel te kunnen blijven van de Europese politieorganisatie Europol zou die uitzonderingsregel moeten vervallen.
Het Deense parlement had eerder al besloten om een referendum te houden over de Deense uitzonderingspositie binnen de Europese Unie op het gebied van justitie- en politiesamenwerking. In het referendum wordt het volk gevraagd te stemmen over een mogelijke verandering van de Deense opt-out-clausule die momenteel van kracht is. Deze clausule geeft Denemarken de mogelijkheid om niet mee te doen met bepaalde Europese afspraken.
De Deense regering wil de strikte opt-outs graag omzetten naar een flexibelere opt-in-clausule op het gebied van justitiële samenwerking. Dit zou betekenen dat Denemarken per onderwerp binnen dit beleidsterrein kan kijken of het mee wil doen aan een eventuele Europese samenwerking.
De mogelijkheid voor Denemarken om de opt-outs om te zetten naar opt-ins, was al vastgelegd in het Verdrag van Lissabon. De Deense regering heeft nu besloten om gebruik te maken van deze mogelijkheid, omdat het volledig deel wil nemen aan de Europese politiedienst Europol. Dit zou alleen mogelijk zijn wanneer bepaalde Europese regels zouden worden ingevoerd door Denemarken waar eerst niet aan werd deelgenomen.