30 jaar Schengen: het Europa zonder grenzen wankelt

Het verdrag van Schengen bestaat dit weekend dertig jaar. Toch wil er in Brussel maar geen echte feeststemming in komen. Met name de recente toestroom van vluchtelingen uit Noord-Afrika heeft ervoor gezorgd dat vertrouwen in het verdrag wankelt en het Europa zonder grenzen steeds meer op losse schroeven staat.

Dit weekend reizen prominenten politici naar Brussel om dertig jaar verdrag van Schengen te vieren. Onder anderen president van de Europese Commissie Jean-Claude Juncker, de premier van Luxemburg Xavier Bettel en Martin Schulz, president van het Europese Parlement zijn allemaal aanwezig om te vieren dat dertig jaar geleden het verdrag van Schengen werd ondertekend.

Maar het verdrag zorgt ook voor steeds meer wrijving binnen Europa. Griekenland gebruikte het verdrag afgelopen maart zelfs als chantagemiddel. Als Europa de financiële steun aan Griekenland zou stopzetten, zouden het land zijn grenzen openstellen om massaal vluchtelingen naar de rest van Europa te laten doorreizen. En als bij die vluchtelingen toevallig leden van Islamitische Staat zouden zitten, had Europa dit aan zichzelf te danken. “Idiote dreigementen”, sprak premier Mark Rutte toen en dreigde op zijn beurt Griekenland uit het Schengenverdrag te zetten als het land de plannen zou uitvoeren.

In 1985 besloten Frankrijk, Duitsland, België, Nederland en Luxemburg het verdrag van Schengen te tekenen om hun grenzen geleidelijk open te stellen. Op 26 maart 1995 volgde de rest van de toenmalige EG-landen. Sindsdien kunnen reizigers van de verschillende lidstaten vrij reizen tussen de landen zonder controles.

Hoewel het enerzijds nog steeds wordt gezien als één van de belangrijkste verdragen in Europa, komt er ook steeds meer verzet tegen. Met name omdat het verdrag niet alleen populair is bij inwoners van de EU, maar ook bij migranten die, als ze eenmaal een land in de EU binnen zijn gekomen, vaak ongestoord door de rest van de Europese landen kunnen reizen.

En dit zit veel landen niet lekker. Zeker sinds de vluchtelingenstroom vanuit landen als Syrië en Eritrea steeds verder de pan uit rijst en veel migranten Europa binnen proberen te komen via de Italiaanse havens. Steeds meer landen zoals Duitsland, Frankrijk, Italië en Denemarken hebben dan ook hun twijfels over het akkoord uitgesproken.

Lees verder op Trouw >>>